Page 6 - praktikos-odigos

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Πρακτικός Οδηγός για τη Χρήση Συμπεριληπτικής ως προς το Φύλο Γλώσσας
στο ΕΑΠ αποτελεί ένα εξειδικευμένο εγχειρίδιο προτεινόμενων γλωσσικών
π
Ο ρακτικών για την αντιμετώπιση και εξάλειψη του γλωσσικού σεξισμού στα
διοικητικά έγγραφα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ). Εστιάζοντας στις
γλωσσικές χρήσεις, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της έμφυλης γλωσσικής ανισότητας
στην πανεπιστημιακή κοινότητα του ΕΑΠ, συμβάλλοντας καθ’ αυτόν τον τρόπο στο
γενικότερο πλαίσιο θεσμικής αντιμετώπισης των έμφυλων διακρίσεων που τα τελευ-
ταία χρόνια επιχειρείται σε διεθνές, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, όπως με το Εθνικό
Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2021-2025) και με τον Νόμο 4604/2019
για την προώθηση της Ουσιαστικής Ισότητας των Φύλων.
Ο γλωσσικός σεξισμός στην ελληνική γλώσσα, και κατ’ επέκταση η αντιμετώπισή
του, αποτελεί ένα φαινόμενο πολυσύνθετο. Συνδέεται μεταξύ άλλων με συζητήσεις
σχετικές με τη διάσταση του φύλου, τους κανόνες γραμματικής, τις καταλήξεις των
θηλυκών ουσιαστικών, τον γλωσσικό συντηρητισμό και τη γλωσσική αλλαγή. Ωστόσο,
ο Οδηγός, δεν θα επιχειρήσει να απαντήσει σε θέματα μορφολογικού σχηματισμού της
γλώσσας ή θεμελιωδών διακρίσεων για την έμφυλη διάσταση, καθώς πρόκειται για
συζητήσεις που είναι ακόμα ανοικτές στη διεθνή και ελληνική ερευνητική κοινότητα
και πλέον απασχολούν, πέρα από τους φεμινιστικούς κύκλους και τη φεμινιστική
γλωσσολογία, τον κύκλο της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και της queer γλωσσολογίας. Ο
Οδηγός με σεβασμό στη γραμματικότητα της ελληνικής γλώσσας στοχεύει συγκε-
κριμένα στο να καταστήσει ορατό το θηλυκό γραμματικό γένος στον λόγο, γεγονός
που θα επιφέρει την ορατότητα του γυναικείου φύλου στη γλωσσική και κοινωνική
πραγματικότητα.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Οδηγός στο πρώτο τμήμα του διαρθρώνεται σε τέσσερα
βασικά κεφάλαια, περιλαμβάνοντας αρκετά μέρη που έχουν χαρακτήρα περισσότερο
ακαδημαϊκό και επιστημονικό, καθώς το ίδιο το φαινόμενο του γλωσσικού σεξισμού
και η αντιμετώπισή του στην ελληνική γλώσσα προϋποθέτει την κατανόηση γλωσ-
σικών εννοιών και κοινωνιογλωσσολογικών προσεγγίσεων. Το πρώτο κεφάλαιο
περιλαμβάνει το θεωρητικό πλαίσιο, βάσει του οποίου αναπτύσσονται οι προτάσεις
συμπερίληψης του Οδηγού, και παρουσιάζονται έννοιες και ιδεολογίες σχετικές
αλλά και απαραίτητες για την κατανόηση της γλωσσικής συμπερίληψης, όπως το
φύλο, ο γλωσσικός σεξισμός, οι εκφάνσεις του και οι πρακτικές αντιμετώπισής του.
Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται το φαινόμενο του γλωσσικού σεξισμού στην
ελληνική γλώσσα σε σχέση με τη γραμματικότητα και τις λεξιλογικές και σημασιακές
χρήσεις της ελληνικής, αλλά και αναφορικά με τον προβληματισμό σχηματισμού των