Page 18 - Open2U - February- 2022

18 Άποψη ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2022

Τουρισµός και COVID-19:

Το φαινόµενο της πεταλούδας

πανδηµία του COVID-19 ίσως προσφέρει το χα- θείς τουριστικές περιοχές, αναζητώντας την ασφάλεια. νολο των πόρων του προορισµού, καθώς συνεπάγεται
ρακτηριστικότερο µέχρι σήµερα παράδειγµα του ∆εν θα πρέπει ακόµα να προκαλέσει έκπληξη η αύξη- µείωση των κεφαλαίων για επανεπένδυση. Ωστόσο µε
Ηφαινοµένου της πεταλούδας, καθώς κανένας ση της δηµοτικότητας µορφών τουρισµού όπως ο του- την εµφάνιση της πανδηµίας φαίνεται ότι η υγειονοµι-
τοµέας της ανθρώπινης δραστηριότητας δεν έχει µεί- ρισµός υγείας και ευεξίας και ο πνευµατικός τουρισµός, κή ασφάλεια και προστασία από τον COVID-19 αποτε-
νει ανεπηρέαστος από αυτήν. Το φαινόµενο της πετα- καθώς οι τουρίστες φαίνεται να δίνουν πλέον περισ- λούν πλέον τους βασικούς παράγοντες διαµόρφωσης
λούδας είναι η λογοτεχνική µεταφορά της θεωρίας του σότερη προσοχή στην σωµατική και ψυχολογική τους της απόδοσης και της ανταγωνιστικότητας των προ-
χάους, µε την πιο συνήθη διατύπωσή της να αναφέρει υγεία µετά από ένα µεγάλο διάστηµα ζωής µε περιο- ορισµών. Η αίσθηση απειλής της ζωής και της υγείας
ότι «αν µια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αµα- ρισµούς. και τα συνεπακόλουθα αισθήµατα ανασφάλειας είχαν µε-
ζόνιο, µπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα». Ουσιαστικά, Αναφορικά µε το δεύτερο επίπεδο, το διαχειριστικό, αυ- γάλο αντίκτυπο σε όλους τους εµπλεκόµενους του του-
εκφράζει την ιδέα ότι µια µεταβολή στη ροή των γεγο- τές οι αλλαγές δηµιουργούν ένα χάος στο τουριστικό ριστικού συστήµατος, συµπεριλαµβανοµένων τουρι-
Γράφει ο ∆ηµήτριος νότων οδηγεί σε µια δραµατικά διαφορετική εξέλιξη της σύστηµα των προορισµών, που προσπαθούν να απο- στών, εργαζοµένων και ντόπιων κατοίκων. Πιο συγκε-
Π. Στεργίου ιστορίας ενός συστήµατος, σε σύγκριση µε εκείνη που καταστήσουν την τάξη και τη σταθερότητα µέσω της ανα- κριµένα, εξαιτίας της πανδηµίας το µέλλον των τουρι-
Αναπληρωτής Καθηγητής θα λάµβανε χώρα αν δεν είχε συµβεί η µεταβολή. διαµόρφωσης των συστηµάτων διαχείρισης, διανοµής στικών προορισµών είναι πιθανό να εξαρτηθεί από τη
∆ιοίκησης Τουρισµού και Τουρι- Στα πλαίσια του τουρισµού δεν είναι λίγοι αυτοί που εκτι- και προσφοράς των τουριστικών προ[όντων/υπηρε- βελτίωση της προσβασιµότητάς τους και τον τρόπο ανα-
στικών Επιχειρήσεων, µούν ότι η πανδηµία αποτελεί την κίνηση των φτερών σιών (π.χ. µέσω στρατηγικών µείωσης των τιµών, δια- διοργάνωσής τους, προκειµένου να ενσωµατώσουν στο
∆ιευθυντής του Μεταπτυχιακού της πεταλούδας (στην Κίνα) που έχει επηρεάσει το σύ- δικτυακών πωλήσεων ή την προσφορά εξειδικευµένων προ[όν τους στοιχεία που αφορούν υγειονοµικές εγ-
Προγράµµατος ∆ιοίκησης νολο του παγκόσµιου τουριστικού συστήµατος. Σύµφωνα υπηρεσιών περιορισµένης πρόσβασης λόγω της κοι- καταστάσεις και υπηρεσίες βελτιωµένης ποιότητας. Αυτό
Τουρισµού µε τους αναλυτές του φαινοµένου, αλλά και τη σύγχρονη νωνικής αποστασιοποίησης). Ακόµα και αν οι στόχοι των σηµαίνει ότι η υγειονοµική ασφάλεια και προστασία ανα-
τουριστική βιβλιογραφία, οι εξελίξεις που επιφέρει η παν- τουριστικών προορισµών παραµένουν αναλλοίωτοι, οι δύονται ως τα σηµαντικότερα στοιχεία για την εξα-
δηµία στον τουρισµό φαίνεται να συντελούνται σε δύο λειτουργίες τους είναι πολύ πιθανό να προσαρµοστούν σφάλιση της άνεσης των τουριστών στις ταξιδιωτικές
επίπεδα: 1) στο επίπεδο των στις µεταβαλλόµενες ανάγκες της τουριστικής ζήτησης εµπειρίες τού σήµερα
αλλαγών στην τουρι- και στις νέες πρακτικές από τη µεριά της προσφοράς και του αύριο. Οµοίως
στική συµπεριφορά (π.χ. των ξενοδόχων και των τοπικών αρχών). Υπό αυτό οι στρατηγικές και
και 2) στις επακό- το πρίσµα, η πανδηµία φαίνεται να αποτελεί τον δια- εκστρατείες του
λουθες διαφοροποι- µεσολαβητικό παράγοντα αυτού του δεύτερου µάρκετινγκ χρει-
ήσεις στη διαχείριση κύµατος αλλαγών που καθορίζει νέ- άζεται να ανταπο-
και την ανταγωνιστι- ους κανόνες και πρακτικές κρίνονται στις υγει-
κότητα των προορι- ονοµικές ανησυ-
σµών. Στο επίκεντρο χίες των ταξιδιωτών
αυτών των µεταβολών προκειµένου να µει-
βρίσκονται οι αυξηµένες ώσουν τα επίπεδα άγ-
ανησυχίες για την υγειονο- χους τους και να αναπτύ-
µική ασφάλεια και την προ- ξουν την εικόνα ενός
στασία από τον COVID- ασφαλούς προορισµού.
19. Συµπερασµατικά, η προ-
Στο πρώτο επίπεδο των στασία της υγείας και της
εξελίξεων, οι συνθήκες ασφάλειας των τουριστών
που έχουν διαµορφωθεί (αλλά και όλων των εµ-
από τον COVID-19 αναµέ- πλεκοµένων στο τουριστι-
νεται ότι θα εξακολουθή- κό σύστηµα) αποτελεί πλέ-
σουν να επηρεάζουν τα µε- ον βασική αρχή της δια-
σοπρόθεσµα και µακροπρό- χείρισης των τουριστικών
θεσµα ταξιδιωτικά σχέδια, προορισµών και τους οδη-
οδηγώντας σε ένα κύµα αλλα- γεί να αναζητήσουν τρόπους
γών. Προφανώς, διαφορετικοί προκειµένου να εγκαθιδρύ-
τύποι τουριστικής συµπεριφοράς σουν τη δική τους νέα κανονι-
µπορεί να προκύψουν εξαιτίας της κότητα. Σε αυτά τα πλαίσια, προ-
επίδρασης εσωτερικών ή εξωτερικών κειµένου να παραµείνουν ανταγω-
παραγόντων, όπως η ηλικία, η κουλ- νιστικοί στην τουριστική αγορά, οι
τούρα, το εισόδηµα και η προσωπικότη- προορισµοί χρειάζεται να επιδείξουν
τα. Ωστόσο η αναδυόµενη ερευνητική γνώση αυτό που στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρε-
συγκλίνει στην εµφάνιση συγκεκριµένων µοτίβων ται ως «Ηγεσία της Υγείας» (Health Leadership), µια
τουριστικής συµπεριφοράς ως απόρροια του COVID- προορατική και συστηµατική προσέγγιση, επικεντρωµέ-
19. Πιο συγκεκριµένα, οι µελλοντικοί τουρίστες ανα- που θα διασφαλίζουν την ασφάλεια των τουριστών, επι- νη στον καθορισµό προτεραιοτήτων και στην παροχή στρα-
µένεται να είναι περισσότερο ανεξάρτητοι (π.χ. να ορ- τρέποντάς τους να νιώθουν ήρεµοι κατά τη διάρκεια των τηγικής κατεύθυνσης στους εµπλεκόµενους του τουρι-
γανώνουν οι ίδιοι τα ταξίδια τους) και προσανατολισµένοι διακοπών τους. Παραδοσιακά η ανταγωνιστικότητα στικού και υγειονοµικού συστήµατος, που θα επιτρέψει
σε τουριστικές δραστηριότητες που µπορούν να πραγ- ενός προορισµού αφορούσε κυρίως στην απόδοση των και θα διευκολύνει την πραγµατοποίηση τουριστικών δρα-
µατοποιηθούν στη φύση και στην ύπαιθρο. φυσικών, πολιτιστικών, κοινωνικών και οικονοµικών πό- στηριοτήτων στις διεθνείς και εγχώριες αγορές. Απόρ-
Η διάρκεια των ταξιδιών τους αναµένεται να είναι µι- ρων του. Οποιαδήποτε πτώση στην απόδοση κάποιου ροια των ανωτέρω είναι ασφαλώς και η ανάδειξη της ανάγ-
κρότερη και ο προ\πολογισµός για ταξίδια να µειωθεί εξ αυτών των στοιχείων έπληττε την εικόνα του προ- κης στενής σύµπραξης µεταξύ του τουριστικού και του
εξαιτίας της αβεβαιότητας και της οικονοµικής αστά- ορισµού µε αποτέλεσµα οι τουρίστες να µην επιθυµούν υγειονοµικού τοµέα, µε απώτερο σκοπό την επαναφορά
θειας. Είναι επίσης πιθανό να διαµένουν σε καταλύµατα να τον επισκεφτούν. Ακόµα σηµαντικότερα, η απόσυρ- της τάξης στο υφιστάµενο χάος και τη δηµιουργία των συν-
µικρότερης κλίµακας και να αποφεύγουν τις πολυπλη- ση των τουριστών είθισται να επηρεάζει αρνητικά το σύ- θηκών για µια νέα τάξη πραγµάτων στον τουρισµό.

∆ιάλεξηαπότον∆ρ.ΝικόλαοΠαππά
∆ ∆ι ια αχ χε εί ίρ ρι ισ ση η Κ Κρ ρί ίσ σε εω ων ν σ στ το ον ν Τ Το ου υρ ρι ισ σµ µό ό

νταποκρινόµενο στις σύγχρονες επιµορ- της σειράς προσκεκληµένων διαλέξεων “Μeet Πανεπιστήµιο του Sunderland (Η.Β.).
Αφωτικές απαιτήσεις και ανάγκες των φοι- the experts” µε θέµα: «∆ιαχείριση Ρίσκου, Κα- Η σειρά διαλέξεων έχει ως σκοπό να φέρει τις
τητών του, το Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπου- ταστροφών και Κρίσεων στον Τουρισµό». Προ- φοιτήτριες και τους φοιτητές του Προγράµµα-
δών «∆ιοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων σκεκληµένος οµιλητής ήταν ο δρ. Νικόλαος τος σε επαφή µε ειδήµονες του κλάδου που θα
(∆ΤΕ)» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµί- Παππάς Reader στον Τουρισµό, τη Φιλοξενία και παρουσιάσουν κρίσιµα ζητήµατα που απασχο-
ου πραγµατοποίησε στις 25 Νοεµβρίου 2021 τις Εκδηλώσεις και ∆ιευθυντής του CERTE λούν τη σύγχρονη πραγµατικότητα του τουρι-
µε επιτυχία την πρώτη διαδικτυακή εκδήλωση (Centre fo Research in Tourism Excellence) στο σµού.