Page 10 - Open2U - JUNE - 2022

10 Φάκελος: Ενεργειακή & Οικονοµική Κρίση ΙΟΥΝΙΟΣ 2022

Οιεπιπτώσεις

τουπληθωρισµού

στηνΕλλάδα

ΟΓεώργιοςΠαππάς,πρόεδροςτουΟικονοµικούΕπιµελητηρίου

Β∆Πελοποννήσου&∆υτικήςΕλλάδος,υποψήφιος∆ιδάκτωρΛογιστικής
τουΕλληνικούΑνοικτούΠανεπιστηµίουαναλύειστην«Open2U»

τονοικονοµικόαντίκτυποτουπολέµουστηνΟυκρανία

πόλεµος στην Ουκρανία και οι επακόλουθες δια-
ταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν πυ-
Οροδοτήσει µία «παγκοσµιοποίηση» του πλη-
θωριστικού φαινοµένου, δηλαδή µία συγχρονισµένη
-αν και όχι συµµετρική- αύξηση του πληθωρισµού σε
παγκόσµιο επίπεδο. Η πληθωριστική διαταραχή δεν
έχει ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά παντού. Στην Ελ-
λάδα, η επίδραση των τιµών της ενέργειας είναι συγ-
κριτικά υψηλότερη, αλλά τα δευτερογενή αποτελέ-
σµατα στις τιµές των υπολοίπων αγαθών της οικο-
νοµίας είναι, για την ώρα, περιορισµένα συγκριτικά µό οικονοµικής µεγέθυνσης. Ως εκ τούτου, η δηµο-
µε άλλες χώρες. σιονοµική πολιτική, θα πρέπει παράλληλα να κινηθεί
Συγκεκριµένα, οι πληθωριστικές πιέσεις, στην Ελλάδα στην κατεύθυνση της στήριξης της αγοραστικής δύ-
αλλά και παγκόσµια, συνεχίστηκαν τον Μάιο, µε την ναµης και του διαθεσίµου εισοδήµατος των νοικοκυ-
ενέργεια και τη διατροφή να αποτελούν τις βασικές ριών. Η ελληνική κυβέρνηση παρουσίασε πρόσφατα
κατηγορίες προtόντων που οδηγούν την άνοδο του γε- µία νέα δέσµη µέτρων, η χρηµατοδότηση των οποί-
νικού επιπέδου τιµών, εξαιτίας του πολέµου, αλλά και ων αναµένεται να γίνει µέσω του Κρατικού Προuπο-
των εµπορικών σχέσεων της Ρωσίας και της Ουκρα- λογισµού και πόρων του Ταµείου Ενεργειακής Με-
νίας µε τον υπόλοιπο κόσµο. Στη χώρα µας, ο Εναρ- τάβασης αλλά και της υψηλής φορολόγησης των υπε-
µονισµένος ∆είκτης Τιµών Καταναλωτή αυξήθηκε κατά ρεσόδων των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής
µέσο όρο, το πεντάµηνο του 2022, κατά 10,5%, σε ενέργειας. Τα µέτρα αυτά περιλαµβάνουν τη διεύρυνση
ετήσια βάση. Οι παράγοντες που αναµένεται να κα- και την ενίσχυση των επιδοτήσεων ηλεκτρικού ρεύ-
θορίσουν την εξέλιξη του πληθωρισµού τους επό- µατος, την ενεργοποίηση µηχανισµού εκπτώσεων στα
µενους µήνες είναι: α) η διάρκεια του πολέµου στην τιµολόγια ρεύµατος, την παράταση της επιδότησης της
Ουκρανία, οι επακόλουθες διαταραχές στις εφοδια- τιµής πώλησης του πετρελαίου κίνησης κ.λπ.
στικές αλυσίδες και οι πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, εποµένως, εκτιµάται
στα προtόντα ενέργειας και β) ο σχηµατισµός των ότι θα επιβραδύνει την αναπτυξιακή δυναµική των οι-
προσδοκιών των οικονοµικών µονάδων, καθώς ο τρό- κονοµιών µετά την πανδηµική κρίση. Για το λόγο αυτό, Η διαταραχή στην αγορά
πος µε τον οποίο τόσο οι καταναλωτές, όσο και οι επι- οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαtκής Επιτροπής για ενέργειας και ο αντίκτυπος
χειρήσεις περιµένουν ότι θα εξελιχθούν οι τιµές στο την πορεία του ΑΕΠ αλλά και του πληθωρισµού των
µέλλον επηρεάζει τον τρόπο µε τον οποίο δαπανούν, ευρωπαtκών χωρών αναθεωρήθηκαν επί τα χείρω, σε στην ιδιωτική κατανάλωση
δανείζονται και επενδύουν τα χρήµατά τους σήµερα. σύγκριση µε τις φθινοπωρινές προβλέψεις (Νοέµβριος και την κατανοµή εισοδήµατος
Μεσοπρόθεσµα, η διαµόρφωση έντονα πληθωριστι- 2021). Συγκεκριµένα, ο ρυθµός ανόδου του ΑΕΠ στην
κών προσδοκιών από τους οικονοµικούς παράγοντες Ελλάδα εκτιµάται ότι θα διαµορφωθεί σε 3,5% το 2022 Στις 30 ΜαFου, το Ευρωπαtκό Συµβούλιο έλαβε την
ενδέχεται να συµβάλει σε µία σπειροειδή εξέλιξη τι- και 3,1% το 2023. Οι εν λόγω προβλέψεις έχουν µει- απόφαση για εµπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο -τη µεί-
µών και µισθών, οδηγώντας στο φαινόµενο του στα- ωθεί κατά 1,7 και 0,5 ποσοστιαίες µονάδες, αντίστοιχα, ωση κατά 90% της χρήσης ρωσικού πετρελαίου- έως
σιµοπληθωρισµού. σε σύγκριση µε τις αρχικές. Οµοίως, οι προβλέψεις το τέλος του 2022. Οι ευρωπαtκές κυβερνήσεις φαί-
Στην περίπτωση της Ευρωζώνης και της Ελλάδας που για το ΑΕΠ της ΕΕ-27 αναθεωρήθηκαν σε 2,7% για το νεται να εκτιµούν ότι το µακροπρόθεσµο κέρδος της
είναι καθαροί εισαγωγείς ενέργειας, ο πληθωρισµός 2022 (από 4,3%) και 2,3% για το 2023 (από 2,5%). ενεργειακής ασφάλειας υπερβαίνει το βραχυπρόθε-
αναφέρεται συχνά ως «εισαγόµενος» (“imported in- Όπως αναφέρει η έκθεση της ΕΕ, ωστόσο, η οικο- σµο κόστος για τους καταναλωτές και τις επιχειρή-
flation”), ενώ, στις ΗΠΑ, όπου η ενέργεια συµβάλλει νοµική µεγέθυνση της Ελλάδας αναµένεται να συ- σεις. Παράλληλα, η απόφαση του Οργανισµού Εξα-
σηµαντικά µεν, σε µικρότερο βαθµό δε, στην άνοδο νεχιστεί σταθερά, στηριζόµενη κυρίως στην πλήρη γωγών Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών (ΟΠΕΚ) να
του γενικού επιπέδου τιµών, οι πιέσεις στις τιµές θε- ανάκαµψη του τουρισµού την επόµενη διετία. αυξήσει την παραγωγή κατά 648.000 βαρέλια την ηµέ-
ωρούνται σε µεγάλο βαθµό αποτέλεσµα εγχώριων δυ- Παράλληλα, οι εαρινές προβλέψεις της ΕΕ για τον πλη- ρα για τον Ιούλιο και τον Αύγουστο δεν έχει, προ-
νάµεων. Ένας επιπλέον παράγοντας που επέτρεψε θωρισµό είναι σηµαντικά αυξηµένες σε σύγκριση µε σώρας, πτωτική επίδραση στις τιµές πετρελαίου.
την άνοδο του επιπέδου τιµών παγκοσµίως, κατά τους τις εκτιµήσεις του φθινοπώρου του 2021. Συγκεκρι- Η απόφαση του Ευρωπαtκού Συµβουλίου προκάλεσε
τελευταίους µήνες, ήταν η ισχυρή ζήτηση, η οποία υπο- µένα, στην Ελλάδα, ο Εν∆ΤΚ αναµένεται ότι θα αυ- µεγάλη άνοδο στις τιµές του πετρελαίου, µε το Brent
στηρίχτηκε σε σηµαντικό βαθµό από τη συσσώρευ- ξηθεί κατά 6,3% το 2022 και κατά 1,9% το 2023, από να αγγίζει τα 120 δολάρια το βαρέλι, το υψηλότερο
ση αποταµιεύσεων που πραγµατοποιήθηκε, σε πολ- 1% και 0,4%, αντίστοιχα. Για τον Εν∆ΤΚ της ΕΕ-27 η επίπεδό του από τον περασµένο Μάρτιο. Η απόφα-
λές χώρες, κατά τη διάρκεια της πανδηµίας και ενί- Επιτροπή αναµένει αύξηση κατά 6,8% το 2022 (+4,3 ση είναι ιδιαίτερης σηµασίας, διότι, εκτός από το γε-
σχυσε τις δυνατότητες των νοικοκυριών για την π.µ.) και 3,2% το 2023 (+1,6 π.µ.). γονός ότι διακόπτεται ένας από τους λίγους, ενα-
απορρόφηση των αυξηµένων τιµών. Το τελευταίο απο- Προκειµένου να συνεχιστεί η ανάκαµψη των ευρω- ποµείναντες εµπορικούς δεσµούς µε τη Ρωσία, θέ-
τυπώνεται στην ταυτόχρονη άνοδο των τιµών υπη- παtκών οικονοµιών µετά την πανδηµική κρίση, απαι- τει, επίσης, σε κίνδυνο µία από τις πιο προσοδοφό-
ρεσιών και ειδικότερα στις υπηρεσίες παροχής κα- τούνται παρεµβάσεις τόσο σε επίπεδο νοµισµατικής, ρες πηγές εσόδων σε ξένο νόµισµα της συγκεκρι-
ταλύµατος, εστίασης και στην ψυχαγωγία. όσο και δηµοσιονοµικής πολιτικής. Η νοµισµατική πο- µένης χώρας. Η ΕΕ-27, µέχρι σήµερα, είναι η µεγα-
Η παράταση των πληθωριστικών πιέσεων, ωστόσο, και λιτική, αφενός, θα πρέπει να εξασφαλίσει τη σταθε- λύτερη αγορά αργού πετρελαίου της Ρωσίας, αφού
ο αντίκτυπός τους στα πραγµατικά εισοδήµατα και το ρότητα των τιµών µεσοπρόθεσµα αλλά και να συγ- εισάγει περίπου το ήµισυ των εξαγωγών πετρελαίου
επιχειρηµατικό κλίµα εκτιµάται ότι θα συρρικνώ- κρατήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες. Το γεγονός, της χώρας. Αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι οι τιµές
σουν σταδιακά την υπερβάλλουσα ζήτηση. Παράλλη- ωστόσο, ότι ο πληθωρισµός στην Ευρώπη είναι κυ- της ενέργειας δεν θα αποκλιµακωθούν σύντοµα, γε-
λα, οι προσδοκίες των επιχειρηµατιών για την εξέλιξη ρίως «εισαγόµενος» πληθωρισµός κόστους την κα- γονός που συνεπάγεται περαιτέρω αστάθεια στην παγ-
των τιµών τους επόµενους µήνες, στην Ελλάδα, ακο- θιστά λιγότερο αποτελεσµατική, καθώς η πολιτική ανό- κόσµια αγορά ενέργειας.
λουθούν έντονα ανοδική τροχιά, από το δεύτερο τρί- δου των επιτοκίων µε σκοπό τη συγκράτηση του πλη- Oι υψηλότερες τιµές του πετρελαίου αυξάνουν τα κέρ-
µηνο του 2021 και µετά. θωριστικών πιέσεων εξασθενεί ταυτόχρονα τον ρυθ- δη των χωρών που εξάγουν πετρέλαιο, ενώ πλήττουν