Page 13 - Open2U - JUNE - 2022
P. 13
Φάκελος: Ενεργειακή & Οικονοµική Κρίση 13
ΙΟΥΝΙΟΣ 2022
Η επόµενη µέρα
για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Γράφει η Στέλλα Τσάνη, Επίκουρη Καθηγήτρια Οικονοµικών Επιστηµών Παν/µίου Ιωαννίνων,
µέλος ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο
ρωσο-ουκρανική κρίση έφερε, για άλλη µία φορά, κλίµακας στις διαθέσιµες εναλλακτικές τεχνολο- και τους παραγωγικούς τοµείς µπορεί να οδηγήσει σε
στο προσκήνιο της συζήτησης την ενεργειακή γίες και στο φαινόµενο του «παραγκωνισµού» τους κοινωνικές εντάσεις, συµφόρηση στις εφοδιαστικές
Ηεξάρτηση της Ευρωπαtκής Ένωσης (ΕΕ) από τη (crowding out) από τις τεχνολογίες που σχετίζονται αλυσίδες και στρεβλώσεις στην αγορά.
Ρωσία. Η Ρωσία είναι ο µεγαλύτερος εξαγωγέας πε- µε την παραγωγή ενέργειας από αιολική ή/και ηλια- Αυτές οι δυσµενείς επιπτώσεις µπορούν να απο-
τρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα στην ΕΕ (σύµ- κή ενέργεια. Εάν οι επενδύσεις αυτές δεν γίνουν άµε- φευχθούν µε την έγκαιρη υιοθέτηση κατάλληλων πο-
φωνα µε την τριµηνιαία έκθεση της Ευρωπαtκής Επι- σα, οι αντίστοιχες βιοµηχανίες κινδυνεύουν να αντι- λιτικών για τη βιοµηχανία, την εκπαίδευση και την αγο-
τροπής για την αγορά φυσικού αερίου, το µερίδιο του µετωπίσουν ένα δυσβάσταχτο κόστος παραγωγής στο ρά εργασίας. Αυτές θα πρέπει να στοχεύουν στη δη-
ρωσικού φυσικού αερίου στις εισαγωγές φυσικού αε- άµεσο µέλλον, και η Ευρώπη συνολικά κινδυνεύει να µιουργία ροών µεταξύ των κλάδων στους οποίους θα
ρίου της ΕΕ ήταν 41% το τρί- µην πετύχει τους στόχους πραγµατοποιηθούν οι παρεµβάσεις/επενδύσεις (ενέρ-
το τρίµηνο του 2021). για το κλίµα και την ενεργει- γεια, µεταφορές κ.τ.λ.) και την εγχώρια οικονοµία.
Στις 18 ΜαFου, η Ευρωπαtκή ακή ανεξαρτησία. Κατάλληλες πολιτικές πρέπει επίσης να στοχεύσουν
Επιτροπή παρουσίασε το σχέ- Η εφαρµογή του REPowerEU στην προώθηση της έρευνας, της εκπαίδευσης και της
διο REPowerEU, την απάντηση και η επίτευξη των κλιµατικών τεχνολογίας, καθώς και στην προώθηση πρακτικών για
της ΕΕ στην τρέχουσα κρίση
στην παγκόσµια αγοράς ενέρ-
γειας. Το σχέδιο απαντά σε µια
διπλή πρόκληση που αντιµε-
τωπίζει η ΕΕ: την εξάρτησή της
από τα ρωσικά ορυκτά καύσι-
µα και την αντιµετώπιση της
κλιµατικής κρίσης. Το REPo-
werEU στοχεύει, µεταξύ άλ-
λων, σε αυξηµένα µακροπρό-
θεσµα µέτρα εξοικονόµησης
ενέργειας, συµπεριλαµβανο-
µένης της αύξησης από 9% σε
13% του δεσµευτικού στόχου
ενεργειακής απόδοσης στο
πλαίσιο του σχεδίου «Fit for
55» της νοµοθεσίας για την Ευρωπαtκή Πράσινη Συµ-
φωνία. Επιπλέον δε, συστήνει την ειδική στρατηγική
της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια που στοχεύει στον δι-
πλασιασµό της φωτοβολταtκής ισχύος έως το 2025
και στην εγκατάσταση 600 GW έως το 2030.
Η πρωτοβουλία Solar Rooftop Initiative στοχεύει σε µια
σταδιακή νοµική υποχρέωση για εγκατάσταση ηλια-
κών συλλεκτών σε νέα δηµόσια και εµπορικά κτίρια
και νέα κτίρια κατοικιών. Η επίτευξη των στόχων του
REPowerEU απαιτεί πρόσθετη επένδυση 210 δισε-
κατοµµυρίων ευρώ από τώρα έως το 2027. Η µείωση
των ρωσικών εισαγωγών ορυκτών καυσίµων µπορεί
να εξοικονοµήσει σχεδόν 100 δισεκατοµµύρια ευρώ
ετησίως για την ΕΕ. Οι επενδύσεις αυτές πρέπει να
καλύπτονται από τον ιδιωτικό και τον δηµόσιο τοµέα,
καθώς και σε εθνικό, διασυνοριακό και ευρωπαtκό επί-
πεδο.
Οι πολιτικές αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ κινούνται προς
τη σωστή κατεύθυνση σχετικά µε την επίτευξη της
ενεργειακής ανεξαρτησίας και των στόχων για το κλί-
µα που έχει θέσει η Ένωση. Από την άλλη, θέτουν ση-
µαντικές προκλήσεις για τη χάραξη και την εφαρµο-
γή πολιτικών σε επίπεδο κρατών-µελών της ΕΕ.
Τα ανακοινωθέντα σχέδια απαιτούν ταχεία ενηµέρωση
των εθνικών ενεργειακών στρατηγικών και της σχε-
τικής νοµοθεσίας. Η ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ
από τη Ρωσία απαιτεί αυξηµένη ικανότητα αποθή-
κευσης φυσικού αερίου και ικανότητα εισαγωγής LNG
πριν από τον επόµενο χειµώνα. Οι προσπάθειες και
οι στόχοι της ΕΕ για τη διείσδυση των ανανεώσιµων
πηγών ενέργειας στοχεύουν κυρίως στο µείγµα πα- στόχων της ΕΕ θέτει προκλήσεις όσον αφορά τις αγο- την ενδυνάµωση της εγχώριας εφοδιαστικής αλυσί-
ραγωγής ενέργειας, καθώς η ηλεκτροδότηση πρό- ρές εργασίας και τις εφοδιαστικές αλυσίδες στην Ευ- δας, των καινοτόµων και νεοφυών επιχειρήσεων, την
κειται να διαδραµατίσει ηγετικό ρόλο στην ενεργει- ρώπη. Οι νέες απαιτήσεις δεξιοτήτων αφορούν νέες ποιοτική αναβάθµιση του εργατικού δυναµικού, τον εκ-
ακή µετάβαση. µεθόδους σχεδιασµού και κατασκευής, ανάπτυξη και συγχρονισµό της δηµόσιας διοίκησης και του φορο-
Ωστόσο, η επίτευξη των στόχων για το κλίµα απαιτεί χρήση νέων υλικών και τεχνολογιών, νέες ενεργει- λογικού συστήµατος.
σηµαντικές επενδύσεις σε τοµείς «έντασης ενέρ- ακά αποδοτικές τεχνικές λύσεις, ανάπτυξη και χρή- Τέτοιες πολιτικές µπορεί να υποστηρίξουν την απο-
γειας» και σε βιοµηχανίες (π.χ. χάλυβας, τσιµέντο, βα- ση µετρήσεων ενεργειακής απόδοσης και εκποµπών µάκρυνση της οικονοµικής βάσης από την κατανάλωση
ριές µεταφορές) «δύσκολες» ως προς την ικανότη- άνθρακα, µεταξύ άλλων. Η προσαρµογή στις νέες και την αναζήτηση προσόδων (rent seeking) και την ανά-
τά τους να απαλλαγούν γρήγορα και αποτελεσµατι- ανάγκες και απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και η πτυξη µιας οικονοµίας µε δυνατή παραγωγική βάση
κά από τα ορυκτά καύσιµα. υιοθέτηση των νέων δεξιοτήτων απαιτεί χρόνο και ευε- υψηλής προστιθέµενης αξίας µε καλές προοπτικές
Η έλλειψη χρηµατοδότησης σε τοµείς εκτός της πα- λιξία. Επιπλέον, εάν η εφαρµογή των σχεδίων προ- παραγωγής αλλά και µεταφοράς (εισαγωγής/εξαγω-
ραγωγής ενέργειας σχετίζεται µε την έλλειψη ικανής καλέσει «βίαιες» αλλαγές για το εργατικό δυναµικό γής).
