Page 12 - Open2U - JUNE - 2022

12 Φάκελος: Ενεργειακή & Οικονοµική Κρίση ΙΟΥΝΙΟΣ 2022

Προτάσεις αντιµετώπισης

και διαχείρισης

Γράφει η Ραχήλ Αργυροπούλου, ∆ρ Χηµικός Μηχανικός, µέλος ΣΕΠ του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου

πό το 2022 οι ευρωπαtκές αγορές ενέργειας βιώνουν ένα Ασφάλειας της ΕΕ προκειµένου να µετριάσει και να διαχειρι- στη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και του πετρελαίου και
µεγάλο σοκ. Το πρώτο τρίµηνο, οι βραχυπρόθεσµες τιµές στεί τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται τα ευρωπαtκά στην πλήρη υιοθέτηση των ΑΠΕ. Η ενεργειακή κρίση µπορεί να
Ατου φυσικού αερίου στο µεγαλύτερο ευρωπαtκό χρηµα- κράτη λόγω της παραπάνω εξάρτησής τους. Τα βραχυπρόθε- είναι η ευκαιρία να σταµατήσει το φυσικό αέριο νωρίτερα από
τιστήριο ήταν πέντε φορές υψηλότερες από τον µέσο όρο του σµα µέτρα αποτελούν κυρίως τεχνικές λύσεις όπως η αύξη- ό,τι είχε προγραµµατιστεί. Η υδροηλεκτρική ενέργεια, η βιοε-
2021. Οι ανοδικές πιέσεις στις τιµές προέρχονται από µια συρ- ση της εφεδρικής χωρητικότητας, η υποδοµή αντίστροφης ροής νέργεια, η γεωθερµία αλλά κυρίως η ηλιακή και η αιολική ενέρ-
ροή µακροπρόθεσµων τάσεων και τρεχόντων γεγονότων, συµ- και η µετάβαση σε εναλλακτικά καύσιµα. γεια µπορούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο ως κεντρι-
περιλαµβανοµένων της αύξησης της παγκόσµιας ζήτησης µετά Τα µεσοπρόθεσµα έως µακροπρόθεσµα µέτρα είναι περισσό- κές τεχνολογίες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι
τον COVID-19, της τιµολόγησης του άνθρακα, και, προσφάτως, τερο πολιτικού χαρακτήρα και αφορούν σε εξωτερικούς πα- µεταφορές, η βιοµηχανία και τα κτίρια µπορούν και θα πρέπει
του πολέµου στην Ουκρανία. ∆εν είναι ραγωγούς και διαφοροποίηση χωρών να λειτουργήσουν µε πράσινη ηλεκτρική ενέργεια, [3] δεδοµένου
η πρώτη φορά που η Ευρώπη βιώνει µια και δροµολογίων εφοδιασµού, όπως η ει- ότι η θέρµανση και οι µεταφορές µαζί αντιπροσωπεύουν το 80%
ενεργειακή κρίση. Το 1973, η κατάσταση σαγωγή υγροποιηµένου φυσικού αερίου. της παγκόσµιας κατανάλωσης ενέργειας.
στη Μέση Ανατολή και η κήρυξη εµ- Όµως, η εξάρτηση από εξωτερικούς πα- Η ενεργειακή µετάβαση είναι τεχνικά εφικτή και οικονοµικά επω-
πάργκο πετρελαίου από τα µέλη του Ορ- ραγωγούς παραµένει κυρίαρχο χαρα- φελής, αλλά θα χρειαστεί σηµαντική πρόσθετη επένδυση σε τε-
γανισµού Αραβικών Χωρών Εξαγωγής κτηριστικό και εποµένως, η ΕΕ θα πρέ- χνολογίες χαµηλών εκποµπών άνθρακα σε σύγκριση µε τις τρέ-
Πετρελαίου, οδήγησε σε ελλείψεις πει να επενδύσει σε άλλες επιλογές χουσες και προγραµµατισµένες πολιτικές. Εκτιµάται ότι µέχρι
καυσίµου στην Ευρώπη, αυξανόµενες τι- ώστε να καλύψει τις ανάγκες της[1]. το 2050, η παγκόσµια οικονοµία θα χρειάζεται µέσες επενδύ-
µές λιανικής παγκοσµίως και πληθω- Τι µπορεί να γίνει; Πολλοί ερευνητές και σεις σε ΑΠΕ και άλλες τεχνολογίες που ισοδυναµούν µε πε-
ρισµό που εκτινάχθηκε σε διψήφιο αναλυτές θεωρούν ότι οι ανανεώσιµες ρίπου 2,0% του παγκόσµιου ΑΕΠ ετησίως. Είναι εφικτό όµως
αριθµό στις περισσότερες ευρωπαtκές πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελούν λύση µέχρι το 2050, οι ΑΠΕ να παράγουν τα δύο τρίτα της συνολι-
χώρες. Κατά την ενεργειακή κρίση του στην ευρωπαtκή ενεργειακή κρίση για την κά απαιτούµενης ηλεκτρικής ενέργειας[4].
2006 και του 2009 µεταξύ της Ρωσίας κάλυψη της αυξανόµενης ζήτησης ηλε- Ταυτόχρονα µε τις οικονοµικές δυσκολίες και την ανάγκη για
και Ουκρανίας, παρόλο που οι απαραί- κτρικής ενέργειας και όπως αναφέρεται στοχευµένες επενδύσεις, η οµαλή µετάβαση στην πράσινη ενέρ-
τητες ποσότητες φυσικού αερίου ήταν σε άρθρο των Financial Times οι ηγέτες γεια απαιτεί την ολιστική και προσεκτική διαχείριση τεχνολο-
διαθέσιµες στην εσωτερική αγορά της της ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσουν την γικών και πολιτικών προκλήσεων. Καθώς η ΕΕ επιταχύνει την
ΕΕ, η ασφάλεια του εφοδιασµού ανήλθε στην κορυφή της ατζέν- κρίση για να κινητοποιήσουν την πράσινη πολιτική [2]. κίνησή της προς ριζική απανθρακοποίηση, είναι επιτακτικό να
τας πολιτικής της ΕΕ λόγω της µεγάλης εξάρτησής της σε καύ- Οι ενισχυµένες πολιτικές πράσινων µετασχηµατισµών απαι- θέσει σε εφαρµογή µηχανισµούς για να ενισχύσει την αντοχή
σιµα και πηγές ενέργειας από λίγους εξωτερικούς παραγω- τούνται για δύο λόγους: την απεξάρτηση της ΕΕ από εξωτερι- της και να θωρακίσει την πράσινη µετάβαση από την αστάθεια
γούς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2015, η Ρωσία παρείχε το κούς παραγωγούς καυσίµων και την επίτευξη των στόχων για της αγοράς ενέργειας και τις συνέπειες στα κράτη-µέλη, διό-
37% του φυσικού αερίου, το 29,1% του αργού πετρελαίου και την διατήρηση ενός βιώσιµου πλανήτη. Το φυσικό αέριο ήταν τι διαφορετικά θα υπονοµευτούν οι στόχοι της[5]. Η ικανότη-
το 29,1% των στερεών καυσίµων που εισάγει η ΕΕ. Το 2014, και πιθανά να παραµείνει στο ενεργειακό µείγµα ως µεταβα- τα της ΕΕ να διαχειριστεί τη διαδικασία θα είναι το κλειδί για
η Ευρωπαtκή Επιτροπή ενέκρινε τη Στρατηγική Ενεργειακής τικό καύσιµο που προοριζόταν να κρατήσει την Ευρώπη ανάµεσα την επιτυχία της ενεργειακής µετάβασης.

[1] Meliksetian,V. (2015), ‘Europe’s uncomfortable position’, Atlantisch Perspectief, 39(5), 28-32
[2] Sandbu, M. (2021), ‘Energy crisis is moment of truth for Europe’s green ambition’, Financial Times, https://www.ft.com/content/ab284905-8f54-4200-ab12-783d4580ad03
[3] Hockenos, P. (2022), ‘Good riddance Nord Stream 2. Now Europe has a golden opportunity’, CNN,. https://edition.cnn.com/2022/02/23/opinions/nordstream-2-germany-putin-gas-
energy-hockenos/index.html.
[4] IRENA, (2018), ‘Global Energy Transformation: A Roadmap to 2050’, https://www.irena.org/-
/media/Files/IRENA/Agency/Publication/2018/Apr/IRENA_Report_GET_2018.pdf?la=en&hash=9B1AF0354A2105A64CFD3C4C0E38ECCEE32AAB0C
[5] Popkostova, Υ. (2022), ‘Εurope’s energy crisis conundrum’ European Union Institute for Security Studies.