Page 40 - praktikos-odigos

40 ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΥΛΟ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΟ ΕΑΠ Η ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΑΠ: ΕΜΦΥΛΟΣ ΛΟΓΟΣ 41
αυτοπροσδιοριζόμενη. Παρόμοια και σε φόρμα συμπλήρωσης ατομικών στοι- παρουσιάζεται στον πίνακα που ακολουθεί, η ετερόκλητη αυτή εικόνα αφορά
23
χείων του Γραφείο Διασύνδεσης καταγράφεται ο τύπος ‘άλλο’ στην επιλογή τόσο το επίπεδο των ονομάτων (διγενών και μη), όσο και των άρθρων, των
φύλου. προσαρτημάτων και των συμπληρωμάτων τους.

3.2.2 Πραγματολογική/κειμενική ανάλυση Οι φοιτητές οι υποψήφιοι/ες Μέλη
μεταπτυχιακοί/ές
Το υλικό των 143 εγγράφων και κειμένων ιστοσελίδων του ΕΑΠ που εξετάστηκαν οι συμμετέχοντες φοιτητές/ήτριες το προσωπικό
αποτελούν έγγραφα που διευθετούν θέματα διοίκησης του Ιδρύματος και αφορούν δανειζομένου Φοιτητή τον/τη Διευθυντή/ύντρια κάθε μέλους
το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας (διδακτικό προσωπικό, φοιτητές/-τριες, Εξωτερικοί χρήστες τους/τους το επιβλέπον μέλος
κ.ά.), αλλά και έγγραφα που το περιεχόμενό τους αφορά τη σχέση της πανεπι- & Φοιτητές Συντονιστές/ίστριες στο κοινό
στημιακής ζωής με την ευρύτερη κοινωνία. Πρόκειται, επομένως, για έγγραφα του παραλήπτη επιβλέπων/ουσα του αναγνωστικού
που συντάσσονται και από τα δύο φύλα και απευθύνονται προς άτομα όλων των ειδικοί/ές επιστήμονες κοινού
φύλων. Ωστόσο, η ποιοτική ανάλυσή τους επιβεβαιώνει την ελλιπή εφαρμογή
συμπεριληπτικής ως προς τα φύλα γλώσσας. Η ανάλυση ανέδειξε αστάθεια […] τρίτος/η αξιολογητής/ήτρια, ο οποίος θα είναι ο/η Διευθυντής/ύντρια
στη συστηματική διπλή χρήση των γενών των επαγγελματικών ουσιαστικών ή άλλο μέλος […]
και αστάθεια στη συστηματική διπλή χρήση των άρθρων και προσαρτημάτων Ο/Η φοιτητής/ήτρια ήταν πολύ καλά προετοιμασμένος/η.
των διγενών επαγγελματικών ουσιαστικών. Αυτή η αστάθεια, όπως και η περιο-
ρισμένη χρήση των ουδέτερων γραμματικά ή σημασιακά λέξεων, ενισχύει την
παρουσία του αρσενικού γένους στο σύνολο των εγγράφων καθιστώντας το Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι στις περιπτώσεις αναφοράς σε συγκεκριμένα πρό-
γενικευτικό και περιορίζοντας κατ’ επέκταση την παρουσία και αντιπροσώπευση σωπα γυναικείου φύλου χρησιμοποιούνται οι ανάλογοι θηλυκοί τύποι, ενώ
του γυναικείου φύλου στα έγγραφα. Η αστάθεια στη συστηματική χρήση του στην περίπτωση διγενών ονομάτων συνοδεύονται από το θηλυκό άρθρο (Η
θηλυκού γένους των ονομάτων και των προσαρτημάτων/συμπληρωμάτων τους Αναπληρώτρια Προϊσταμένη, της Προέδρου, κ.ά.).
προκαλεί τη λεγόμενη ‘ψευδαίσθηση της ισότητας των φύλων’. Δημιουργεί,
δηλαδή, λανθασμένα την αίσθηση ότι τα κείμενα είναι συμπεριληπτικά, ενώ 2) Γραμματεία Κοσμητείας
στην πραγματικότητα παράγουν σεξιστική γλώσσα με τη γενικευτική χρήση του Στα έγγραφα από το Γραφείο Κοσμητείας της ΣΑΕ που αναλύθηκαν περιλαμβά-
αρσενικού γένους που με τη σειρά του αντανακλά και ταυτόχρονα αναπαράγει νονται πρότυπες μορφές πρακτικών συνεδριάσεων της κοσμητείας, προσκλήσεις
και φυσικοποιεί την υπεροχή του ανδρικού φύλου στην κοινωνική ιεραρχία. Ως συνεδρίασης της κοσμητείας προς τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και
αποτέλεσμα οι συντάκτες/-τριες και οι αποδέκτες/-τριες των εγγράφων αδυνατούν πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για διδακτορικές σπουδές προς το ευρύ
να αναγνωρίσουν τη σεξιστική χρήση της γλώσσας και την κοινωνική ανισότητα κοινό. Πρόκειται, επομένως, για έγγραφα τα οποία απευθύνονται εξίσου σε
που αυτή αντανακλά και έτσι δεν επιδιώκουν τη συστηματική χρήση πρακτικών άνδρες και γυναίκες εντός και εκτός της ακαδημαϊκής κοινότητας. Στο σύνολό
συμπερίληψης για να την υπερβούν. τους οι γλωσσικές πρακτικές που εφαρμόζουν εκφράζουν μία τάση ταυτόχρονης
χρήσης του αρσενικού και του θηλυκού γραμματικού γένους με την ανάλογη
μορφολογία στα επαγγελματικά σε -τής> -τρια και σε -ων> -ουσα (ουσιαστικο-
3.3 Αναλυτικά Συμπεράσματα ανά Υπηρεσία ποιημένες μετοχές).
1) Βιβλιοθήκη
Στα έγγραφα από την Υπηρεσία Βιβλιοθήκης που αναλύθηκαν περιλαμβάνο-
νται οδηγίες, εισηγήσεις, έντυπα ημερησίων διατάξεων, επιστολές, αιτήματα,
κανονισμοί σπουδών και πρότυπες μορφές κειμένων. Πρόκειται, δηλαδή, για
έγγραφα που απευθύνονται εξίσου σε γυναίκες και άνδρες του ΕΑΠ. Ωστόσο, οι
γλωσσικές επιλογές των εγγράφων παρουσιάζουν μια αρκετά ετερόκλητη εικόνα,
καθώς παρατηρούνται χρήσεις διπλής σήμανσης γένους και χρήσεις ουδέτερων 23. Τα παραδείγματα του πίνακα, όπως και των υπόλοιπων πινάκων του κεφαλαίου 3.3,
παρατίθενται ακριβώς όπως ήταν στα κείμενα από τα οποία αντλήθηκαν (ορθογραφία,
τύπων, αλλά και χρήσεις αρσενικών τύπων ως γενικευτικών. Όπως ενδεικτικά τονισμός, σύμβολα, κ.λπ.).