Page 13 - Open2U - November- 2021

Φάκελος: Εξ αποστάσεως εκπαίδευση 13

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

«Ηεξαποστάσεως

εκπαίδευση

στηMetaεποχή»

ήµερα περισσότερο από ποτέ πρέπει να θεωρούµε την εκ- ξίες ως απάντηση στις παγκόσµιες προκλήσεις µπορούµε να µεταφέρουµε τη γνώση πιο εύκολα και πιο απο-
παίδευση ως ένα πολύτιµο παγκόσµιο αγαθό µε κύριο ρόλο να ενισχύσουν τις γνώσεις τους µε µια παγκόσµια προοπτική τελεσµατικά.
Στην υποστήριξη και προώθηση της πολιτιστικής πολυµορ- να αναγνωρίζουν ότι ανήκουν σε µια διεθνή κοινότητα Ορισµένοι ερευνητές παρατήρησαν ότι αποµακρυνόµαστε από
φίας και της ελευθερίας του ατόµου. Ο COVID-19, µεταξύ άλ- να εξασκήσουν τις δεξιότητες και τη δηµιουργικότητά τους το µοντέλο στο οποίο η µάθηση οργανώνεται γύρω από στα-
λων, έχει διδάξει στον κόσµο πόσο σηµαντική είναι πραγµατι- πέρα από το στενό τους περιβάλλον. θερούς, συνήθως ιεραρχικούς θεσµούς (σχολεία και πανεπι-
κά η εκπαίδευση και η έρευνα. Η τεράστια πρόοδος που συν- Σε αυτό το πλαίσιο, αυτό που χρειαζόµαστε στη σύγχρονη εκ- στήµια) που έχουν χρησιµεύσει µέχρι σήµερα ως οι κύριες πύ-
τελέστηκε σε αυτούς τους τοµείς µε βάση τις νέες ανακαλύ- παίδευση είναι ένα διδακτικό µοντέλο που επιτυγχάνει τις ακό- λες για την εκπαίδευση και την κοινωνική κινητικότητα. Η αντι-
ψεις, τη χρήση της τεχνολογίας, της καινοτοµίας και την σύγ- λουθες αλλαγές στη µαθησιακή δυναµική: κατάσταση αυτού του µοντέλου είναι ένα νέο σύστηµα στο οποίο
χρονη διδακτική φιλοσοφία άνοιξε νέους δρόµους. Ο τρόπος µε από τη δασκαλοκεντρική στη µαθητοκεντρική µάθηση η µάθηση εκλαµβάνεται καλύτερα ως ροή, όπου οι πόροι µάθησης
τον οποίο οι χώρες έπρεπε να συνεργαστούν για την αντιµε- από τη µετάδοση της γνώσης στο κτίσιµο της γνώσης δεν είναι σπάνιοι αλλά ευρέως διαθέσιµοι, οι ευκαιρίες για µά-
τώπιση της απειλής της πανδηµίας, να συντονίσουν τα σχέδια από την παθητική και ανταγωνιστική µάθηση στην ενεργητι- θηση είναι άφθονες και οι εκπαιδευόµενοι έχουν όλο και πε-
έκτακτης ανάγκης και να αξιολογήσουν την αποτελεσµατικότητα κή και συνεργατική µάθηση. ρισσότερο την ικανότητα να εµβαθύνουν αυτόνοµα µέσα και έξω
των ενεργειών τους απέδειξε ότι αυτές οι διαδικασίες συνιστούν Μιλάµε πλέον για την «οικονοµία της γνώσης» που θα πρέπει από τις συνεχείς ροές µάθησης. Αντί να ανησυχούµε για το πώς
την µεγαλύτερη πρωτοβουλία παγκόσµιας αλληλεγγύης και συµ- να αναπτυχθεί για να απορροφήσει την αυξανόµενη δεξαµενή θα διανείµουµε τους σπάνιους εκπαιδευτικούς πόρους, η
µαχίας στην ιστορία της ανθρωπότητας. Είναι προφανές ότι ο ταλέντων. πρόκληση µε την οποία πρέπει να αρχίσουµε να αντιµετωπίζουµε
τοµέας της εκπαίδευσης επηρεάστηκε σε µεγάλο βαθµό (πε- Όλες οι µεγάλες εταιρείες και οργανισµοί έχουν µπει πολύ ενερ- στην εποχή της κοινωνικά δοµηµένης µάθησης είναι πώς να προ-
ρίπου 1,6 δισεκατοµµύρια µαθητές από 192 χώρες, ή το 91% γά στο νέο εκπαιδευτικό περιβάλλον που οικοδοµείται. Η Mi- σελκύσουµε τους ανθρώπους να εντρυφήσουν στην ταχέως αυ-
του παγκόσµιου µαθητικού πληθυσµού, αντιµετώπισε διακοπές crosoft έχει το Altspace, το Facebook µόλις κυκλοφόρησε το Ho- ξανόµενη ροή των µαθησιακών πόρων και πώς να το κάνουµε
Του Καθηγητή rizon και η VictoryXR δηµιούργησε τη µεγαλύτερη ακαδηµα~κή αυτό δίκαια, προκειµένου να δηµιουργήσουµε περισσότερες ευ-
Κυριάκου Κουβελιώτη στην εκπαιδευτική διαδικασία), ωστόσο όχι µόνο ανταποκρίθη-
κε αποτελεσµατικά αλλά βγήκε πιο δυνατός. Αγκάλιασε τις προ- πανεπιστηµιούπολη στον κόσµο, στην πλατφόρµα Engage. καιρίες για µια καλύτερη ζωή για περισσότερους ανθρώπους.
κλήσεις µε τον πιο παραγωγικό τρόπο την περίοδο που χρει- Μπορούµε πλέον εύκολα να φανταστούµε τις τεράστιες δυνα- Ο µεµονωµένος φοιτητής γίνεται το κέντρο της εκπαιδευτικής
αζόταν περισσότερο. Μέσα σε λίγες ηµέρες, η εκπαιδευτική κοι- τότητες που θα έχουν οι φοιτητές µας σε µια ψηφιακή-εικονι- διαδικασίας. Η κληρονοµιά τού τι πέτυχε η παγκόσµια εκπαίδευση
νότητα έπρεπε να µεταφέρει την παραδοσιακή διδασκαλία σε κή πανεπιστηµιούπολη τόσο στα εργαστήριά τους όσο και στις κατά τη διάρκεια της πανδηµίας δηµιούργησε µια εκπαιδευτι-
µια άλλη διάσταση, αυτή του διαδικτύου. Έπρεπε να αυτοσχε- θεωρητικές διαλέξεις. Θα µπορούν επίσης να ταξιδεύουν κή επανάσταση. Οι νέες καινοτόµες και σύγχρονες διδακτικές
διάσει, να καινοτοµήσει και να γίνει παγκόσµια. Αυτό που ανα- πίσω στο χρόνο αλλά και στο µέλλον. Η ψηφιακή-εικονική πα- µεθοδολογίες που υιοθετήθηκαν οδήγησαν σε καλύτερη γνώ-
µενόταν να συµβεί σε χρόνια ή δεκαετίες συντελέστηκε αµέ- νεπιστηµιούπολη δεν θα έχει φυσικά σκοπό να αντικαταστήσει ση του κόσµου γύρω µας και µας βοήθησαν να τον αντιµετωπί-
σως. Ο κόσµος µετατράπηκε σε παγκόσµιο κόµβο εκπαίδευσης, την κανονική αλλά να την συµπληρώσει. σουµε καλύτερα.
ένα «διεθνές χωριό µάθησης». Αυτή η αλλαγή ήταν καταιγιστική. ∆εν είναι µακριά η µέρα όταν ο «ροµποτικός» καθηγητής θα δια- Οι παγκόσµιες εξελίξεις υπαγορεύουν περισσότερο από ποτέ
Αναµένεται ότι το µέλλον της εκπαίδευσης, όχι σε κάποια χρό- βλέπει µέσω διαγνωστικών διεργασιών τις πραγµατικές ανάγ- τον επαναπροσανατολισµό των υφιστάµενων εκπαιδευτικών δο-
νια πλέον, αλλά κυριολεκτικά αύριο, θα εξαλείψει την παραδο- κες ενός µαθητή/φοιτητή και σε αυτό το πλαίσιο θα προτείνει µών και τη δηµιουργία νέων, ώστε να ανταποκριθούν στις νέες
σιακή τάξη, τα σύνορα µεταξύ των χωρών και όλα τα στερεό- αλλά και θα εκτελεί ένα εξατοµικευµένο σχέδιο µελέτης και µά- προκλήσεις που αντιµετωπίζουν οι µαθητές και οι φοιτητές.
τυπα για την απόκτηση γνώσης. Η τεχνολογία µπορεί να µετα- θησης. Καθώς η εκπαίδευση συνεχίζει να µετατοπίζεται από το εθνι-
τρέψει ολόκληρη τη ζωή µας σε µαθησιακές εµπειρίες. Ορισµένοι Σε ένα τελείως διαφορετικό επίπεδο, µια από τις σηµαντικότερες κό στο διεθνές περιβάλλον, οι χώρες έχουν ισχυρά κίνητρα για
µελετητές υποστήριξαν πριν από εκατό χρόνια, ότι η τριτοβάθµια εξελίξεις στην εκπαίδευση εκτός από την εφαρµογή των νέων να αναπτύξουν τις δεξιότητες των πληθυσµών τους µέσω νέων
εκπαίδευση φαινόταν στα πρόθυρα µιας τεχνολογικής επανά- τεχνολογικών εξελίξεων είναι η µετάφραση των προσόντων σε πρωτοβουλιών κατάρτισης. Ταυτόχρονα, η εκρηκτική ανάπτυξη
αποτελέσµατα και ικανότητες. Με αυτόν τον τρόπο, είναι ευ-
στασης. Η εξάπλωση ενός ισχυρού νέου δικτύου επικοινωνίας, κολότερο πλέον να µετράµε τις εκπαιδευτικές αξίες ώστε να της διαδικτυακής εκπαίδευσης εγείρει ένα σηµαντικό ερώτη-
του σύγχρονου ταχυδροµικού συστήµατος, έδωσε τη δυνατό- µα: Θα συνεχίσουν οι παραδοσιακές διδακτικές µέθοδοι να προ-
τητα στα ιδρύµατα να διανέµουν τα µαθήµατά τους πέρα από τα σελκύουν µαθητές µε τον ίδιο ρυθµό όπως στο παρελθόν, τώρα
όρια των πανεπιστηµιουπόλεών τους. Οποιοσδήποτε άνθρωπος που ο κόσµος έχει δει τη δηµιουργία ενός νέου διεθνούς και πο-
µε ένα γραµµατοκιβώτιο µπορούσε να εγγραφεί σε µια τάξη. Σή- λυπολιτισµικού κοινού; Νοµίζω ότι όλοι γνωρίζουµε ήδη την απάν-
µερα αυτή η µικρή ιστορική αναφορά φαντάζει απίστευτα µακρινή. τηση!
Πριν λίγες ηµέρες ο CEO και ιδρυτής του Facebook Mark Zuc-
kerberg ανακοίνωσε τη δηµιουργία ενός νέου 3D κόσµου στο πε- *Ο Κυριάκος Κουβελιώτης είναι Provost στο Berlin School of
ριβάλλον Metaverse, όπως το ονόµασε, δανειζόµενος την ελ- Business and Innovation (BSBI), Καθηγητής στο International Te-
ληνική λέξη meta. Για όλους εµάς που έχουµε διανύσει µια πο- lematic University Uninettuno της Ρώµης, Rector στο James Lind
ρεία πολλών ετών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση ήταν µια Institute της Γενεύης και µέλος της ∆ιοικούσας Επιτροπής του
αναµενόµενη εξέλιξη. Η χρήση εργαλείων WEB 3.0, µοντέλων Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου.
σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης, εικονικών αιθου-
σών και εαυτών (avatars), «έξυπνων» βιβλίων και πολυµέσων
έχουν ήδη ενταχθεί στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Σήµερα ωστόσο, έχουµε την ευκαιρία να διασφαλίσουµε ότι η
ενσωµάτωση των αναδυόµενων τεχνολογιών και της Meta πραγ-
µατικότητας θα επιταχυνθεί περαιτέρω και ότι η εξ αποστάσε-
ως διδασκαλία θα γίνει αναπόσπαστο στοιχείο της εκπαίδευσης.
Αυτό θα οδηγήσει µε τη σειρά του σε πιο ολιστικές, περιεκτι-
κές και δηµιουργικές παιδαγωγικές λύσεις.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση όχι µόνο διατήρησε τις παρα-
δοσιακές εκπαιδευτικές δοµές ζωντανές την περίοδο της παν-
δηµίας αλλά ταυτόχρονα έκανε τη µαθησιακή διαδικασία πιο ανοι-
κτή και προσβάσιµη από ποτέ. Τα µαθήµατα είναι πλέον παγ-
κόσµια ενώ η µαθητική κοινότητα αποτελείται από διαφορετι-
κές εθνικότητες και υπόβαθρα. Η εκπαίδευση σήµερα κυριο-
λεκτικά κατάργησε τα διεθνή σύνορα και ανακάλυψε ξανά τον
εαυτό της ως παγκόσµιο αγαθό. Αυτό το αγαθό είναι προσβά-
σιµο σε όλους, όλο το εικοσιτετράωρο, ανεξάρτητα από γεω-
γραφικούς ή άλλους περιορισµούς. Είναι περισσότερο από βέ-
βαιο ότι στο άµεσο µέλλον θα αξιοποιηθούν στο έπακρο όλες
οι πρόσφατες καινοτόµες εξελίξεις της τεχνολογίας και οι σύγ-
χρονες εκπαιδευτικές µεθοδολογίες όπως η ανοιχτή µάθηση,
τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, η µάθηση µέσω έξυπνων συ-
σκευών, η µικτή µάθηση, η επαυξηµένη πραγµατικότητα και η
τεχνητή νοηµοσύνη. Η σύγχρονη εκπαίδευση είναι πράγµατι ένα
αγαθό που φέρνει µια νέα ροή θετικής σκέψης σχετικά µε την
πολυµορφία και την συνεχιζόµενη µάθηση. Ο Alvin Toffler είχε
πει ότι «οι αναλφάβητοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι εκείνοι που
δεν ξέρουν γραφή και ανάγνωση, αλλά εκείνοι που δεν µπορούν
να µάθουν, να ξεµάθουν και να ξαναµάθουν».
Σήµερα, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι σε θέση:
να αναγνωρίζουν και να επιτυγχάνουν στόχους και φιλοδο-