Page 70 - ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΑΠ_2022_web

ΟΚ ΤΩ Β Ρ Ι ΟΣ
Η [επί]βράβευση των αρίστων
OKTΩΒΡΙΟΣ Η [επί]βράβευση των αρίστων έννοια της ισότητας αντιστρέφοντας την ιδεαλιστική της δομή. Μέσω 2
της αριστείας δομείται η έννοια της ίσης ευκαιρίας προς την αξιοκρατική
Το χρυσό μετάλλιο της Αριστείας δεν απο-
Το χρυσό μετάλλιο της Αριστείας δεν απονέμεται μόνο ως τιμητική ανάδειξη μιας εξαίρετης επίδοσης, ούτε αποτελεί μόνο επίσημη αναγνώριση άριστων
διάκριση, προς την αξιοποίηση των ιδιαίτερων ικανοτήτων και την ενδυ-
νέμεται μόνο ως τιμητική ανάδειξη μιας
πράξεων. Η έννοια της Αριστείας αναδεικνύει το υποκείμενο της εξέχουσας δράσης και σκέψης: τον άριστο. Ο άριστος διακρίνεται και επιβραβεύεται για 0
νάμωση των ηθικών αξιών.
εξαίρετης επίδοσης, ούτε αποτελεί μόνο επίσημη αναγνώριση άριστων 2
την ηθική υπόσταση της προσωπικότητας και του έργου του. Υπερέχει, χωρίς, ωστόσο, να υποβιβάζει το σύνολο, αξιοποιεί τα ιδιαίτερα χαρίσματα και την
επιστημονική του κατάρτιση προς το κοινό όφελος, λειτουργώντας «πολιτικά» και όχι ατομικά. Ο άριστος προκαλεί θαυμασμό, αλλά και φθόνο, αποτελεί 2
πράξεων. Η έννοια της Αριστείας αναδεικνύει το υποκείμενο της εξέχουσας Αντίθετα, η κατάργησή της ευνοεί την απαξίωση, ακυρώνει την προσπάθεια,
δράσης και σκέψης: τον άριστο. Ο άριστος διακρίνεται και επιβραβεύεται κατασπαράζει την αξιοκρατία και αποδομεί, ουσιαστικά, το δημοκρατικό 0
της γενναιόδωρης κοινωνικής προσφοράς. Η έννοια της Αριστείας δεν υπάγεται σε πολιτικές ή κοινωνικές θεωρήσεις, ορθώνεται αμίαντη και αέναη, με το 1
υψηλό πρότυπο μίμησης, πηγή ευγενούς άμιλλας, δημιουργική έμπνευση, ενσαρκώνει την απόλυτη ισορροπία μεταξύ της υγιούς ατομικής φιλοδοξίας και
για την ηθική υπόσταση της προσωπικότητας και του έργου του. Υπερέχει, ιδεώδες, αρχή του οποίου είναι η ανάδειξη της αρετής. Δεν είναι ασφαλώς
χωρίς, ωστόσο, να υποβιβάζει το σύνολο, αξιοποιεί τα ιδιαίτερα χαρίσματα τυχαίο ότι ο Σωκράτης συνέδεε την αριστεία με την αρετή αλλά και τη δικαι-
ήθος και την ισχύ κάθε ιδανικού.
και την επιστημονική του κατάρτιση προς το κοινό όφελος, λειτουργώντας οσύνη. Η αξία της Αριστείας ταυτίζεται με τη βαθύτερη ηθική υπεραξία της
Κάθε προσπάθεια υποβίβασης αυτής της αξίας καταδεικνύει μια οπτική ματαίωσης. Ίσως, το πλήθος των «μη αρίστων» να απειλείται από το αυταπόδεικτο:
«πολιτικά» και όχι ατομικά. Ο άριστος προκαλεί θαυμασμό, αλλά και φθόνο, αρετής και δεν υπόκειται στις ενδείξεις της πυξίδας των καιρών. Ο άριστος
η αξιοκρατία προϋποθέτει την αξιολόγηση, τη διαβάθμιση, τη διαφοροποίηση. Η κατάργηση της έννοιας της αριστείας αποτελεί σαφέστατη προσέγγιση της
αποτελεί υψηλό πρότυπο μίμησης, πηγή ευγενούς άμιλλας, δημιουργική ενσαρκώνει «εν ενεργεία» την «εν δυνάμει» αρετή που εδρεύει στον κάθε
ισοπέδωσης. Η άλογη ομοιότητα δεν ευνοεί την έλλογη ισότητα. Αντίθετα, αφαιρεί το δικαίωμα στην εξέλιξη και στην εμπιστοσύνη στην ηθική πρόοδο των
έμπνευση, ενσαρκώνει την απόλυτη ισορροπία μεταξύ της υγιούς ατομικής πολίτη και με τη στάση του υπενθυμίζει το χρέος μας να ακολουθήσουμε
κοινωνιών, ενώ διαστρεβλώνει την έννοια της ισότητας αντιστρέφοντας την ιδεαλιστική της δομή. Μέσω της αριστείας δομείται η έννοια της ίσης ευκαιρίας
φιλοδοξίας και της γενναιόδωρης κοινωνικής προσφοράς. Η έννοια της αυτή την ηθική πραγμάτωση.
προς την αξιοκρατική διάκριση, προς την αξιοποίηση των ιδιαίτερων ικανοτήτων και την ενδυνάμωση των ηθικών αξιών.
Αριστείας δεν υπάγεται σε πολιτικές ή κοινωνικές θεωρήσεις, ορθώνεται Αυτόκλητοι θεματοφύλακες και υπερασπιστές αυτής της ύψιστης αρε-
Αντίθετα, η κατάργησή της ευνοεί την απαξίωση, ακυρώνει την προσπάθεια, κατασπαράζει την αξιοκρατία και αποδομεί, ουσιαστικά, το δημοκρατικό
αμίαντη και αέναη, με το ήθος και την ισχύ κάθε ιδανικού. τής είναι τα ιδρύματα εκείνα που αποφασίζουν, σε πείσμα των όποιων
ιδεώδες, αρχή του οποίου είναι η ανάδειξη της αρετής. Δεν είναι ασφαλώς τυχαίο ότι ο Σωκράτης συνέδεε την αριστεία με την αρετή αλλά και τη
Κάθε προσπάθεια υποβίβασης αυτής της αξίας καταδεικνύει μια οπτική αμφισβητήσεων, να επιβραβεύσουν τους ανθρώπους που, με τη δράση
δικαιοσύνη. Η αξία της Αριστείας ταυτίζεται με τη βαθύτερη ηθική υπεραξία της αρετής και δεν υπόκειται στις ενδείξεις της πυξίδας των καιρών. Ο άριστος
ματαίωσης. Ίσως, το πλήθος των «μη αρίστων» να απειλείται από το αυ- τους, έδωσαν σάρκα και οστά σε αφηρημένες έννοιες και ιδανικά, όπως
ενσαρκώνει «εν ενεργεία» την «εν δυνάμει» αρετή που εδρεύει στον κάθε πολίτη και με τη στάση του υπενθυμίζει το χρέος μας να ακολουθήσουμε αυτή
την ηθική πραγμάτωση. προϋποθέτει την αξιολόγηση, τη διαβάθμιση,
ταπόδεικτο: η αξιοκρατία η συνέπεια, η αρετή και το ήθος. Χάρη σε αυτά τα ιδρύματα, η ικανότητα
τη διαφοροποίηση. Η κατάργηση της έννοιας της αριστείας αποτελεί του «ἐπιτελεῖν ἀριστείας» υπερβαίνει τα όρια της προσωπικής καταξίωσης,
Αυτόκλητοι θεματοφύλακες και υπερασπιστές αυτής της ύψιστης αρετής είναι τα ιδρύματα εκείνα που αποφασίζουν, σε πείσμα των όποιων
σαφέστατη προσέγγιση της ισοπέδωσης. Η άλογη ομοιότητα δεν ευνοεί προβάλλεται και διευρύνεται, ώστε να μετατραπεί στη μόνη έννοια που,
αμφισβητήσεων, να επιβραβεύσουν τους ανθρώπους που, με τη δράση τους, έδωσαν σάρκα και οστά σε αφηρημένες έννοιες και ιδανικά, όπως η συνέπεια,
την έλλογη ισότητα. Αντίθετα, αφαιρεί το δικαίωμα στην εξέλιξη και στην τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο, αποτελεί το εφαλτήριο
η αρετή και το ήθος. Χάρη σε αυτά τα ιδρύματα, η ικανότητα του «ἐπιτελεῖν ἀριστείας» υπερβαίνει τα όρια της προσωπικής καταξίωσης, προβάλλεται και
εμπιστοσύνη στην ηθική πρόοδο των κοινωνιών, ενώ διαστρεβλώνει την κάθε δημιουργικής προσπάθειας: το κίνητρο.
διευρύνεται, ώστε να μετατραπεί στη μόνη έννοια που, τόσο σε ατομικό, όσο και σε συλλογικό επίπεδο, αποτελεί το εφαλτήριο κάθε δημιουργικής
προσπάθειας: το κίνητρο.
Ν ΟΕΜ Β Ρ Ι ΟΣ
ΝΟΕΜΒ ΡΙΟΣ
Το 1632 ο Galileo Galilei δημοσίευσε το περίφημο έργο του Διάλογος περί
Το 1632 ο Galileo Galilei δημοσίευσε το περίφημο έργο του Διάλογος περί
των δύο μεγίστων συστημάτων του κόσμου, πτολεμαïκού και κοπερνίκειου και ση-
των δύο μεγίστων συστημάτων του κόσμου, πτολεμαïκού και κοπερνίκειου και σηματοδό-
ματοδότησε την εκκίνηση του φαινομένου που ονομάστηκε επιστημονική επανάσταση. Η
τησε την εκκίνηση του φαινομένου που ονομάστηκε επιστημονική επανάσταση. Η σφαίρα επιρροής
σφαίρα επιρροής αυτού του έργου, ωστόσο, θα δικαιολογούσε τον όρο «διανοητική επανάσταση».
αυτού του έργου, ωστόσο, θα δικαιολογούσε τον όρο «διανοητική επανάσταση».
Ο Galilei καταφέρθηκε εναντίον της αυθεντίας του τίτλου, της δογματικής αντίληψης του ρόλου, της στείρας
Ο Galilei καταφέρθηκε εναντίον της αυθεντίας του τίτλου, της δογματικής αντίληψης του ρόλου, της στείρας
αποδοχής μιας διανοητικής εξουσίας. Καταφέρθηκε εναντίον του μεσαιωνικού αριστοτελικού ipse dixit και ώθησε
αποδοχής μιας διανοητικής εξουσίας. Καταφέρθηκε εναντίον του μεσαιωνικού αριστοτελικού ipse dixit και ώθησε την
την ανθρωπότητα προς τον δημιουργικό προβληματισμό και τον θαρραλέο αντιδογματισμό. Ο Galilei δίδαξε, ουσιαστικά,
ανθρωπότητα προς τον δημιουργικό προβληματισμό και τον θαρραλέο αντιδογματισμό. Ο Galilei δίδαξε, ουσιαστικά, την
την αξία της αντικειμενικής και διαρκούς κρίσης.
αξία της αντικειμενικής και διαρκούς κρίσης.
Πόσοι αιώνες μας χωρίζουν από την παρολίγον καταδίκη του μεγάλου αυτού επιστήμονα από το δικαστήριο της Ιεράς Εξέτασης;
Πόσοι αιώνες μας χωρίζουν από την παρολίγον καταδίκη του μεγάλου αυτού επιστήμονα από το δικαστήριο της Ιεράς Εξέτασης;
Πόσο βαθιά ριζωμένη είναι ακόμη μέσα μας η αρχή της ασυλίας του τίτλου; Η Ιερά Εξέταση ταξιδεύει στον χρόνο, αναδιαμορφώνεται,
Πόσο βαθιά ριζωμένη είναι ακόμη μέσα μας η αρχή της ασυλίας του τίτλου; Η Ιερά Εξέταση ταξιδεύει στον χρόνο, αναδιαμορφώνεται,
μεταλλάσσεται και γίνεται νοοτροπία, διανοητικός κομφορμισμός, συμβατική παραδοχή και, διαπίστωση ακόμη πιο λυπηρή, μονόδρομος
μεταλλάσσεται και γίνεται νοοτροπία, διανοητικός κομφορμισμός, συμβατική παραδοχή και, διαπίστωση ακόμη πιο λυπηρή, μονόδρομος
προς την επιτυχία. Ενάντια στη δεδηλωμένη παραδοχή της αυθεντίας το ισχυρό πνεύμα γίνεται ανίσχυρη και μοναχική φωνή, μάχεται με μόνο
προς την επιτυχία. Ενάντια στη δεδηλωμένη παραδοχή της αυθεντίας το ισχυρό πνεύμα γίνεται ανίσχυρη και μοναχική φωνή, μάχεται με μόνο
όπλο την ασπίδα του «ξεπερασμένου» ιδεαλισμού και συχνά κατασπαράζεται ως αμνός ριγμένος στα λιοντάρια. Το Ελληνικό Ανοικτό
όπλο την ασπίδα του «ξεπερασμένου» ιδεαλισμού και συχνά κατασπαράζεται ως αμνός ριγμένος στα λιοντάρια. Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Πανεπιστήμιο προτείνει τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας της ασυλίας του τίτλου. Ο τίτλος θα πρέπει να αποτελεί σημείο εκκίνησης της ηθικής και
προτείνει τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας της ασυλίας του τίτλου. Ο τίτλος θα πρέπει να αποτελεί σημείο εκκίνησης της ηθικής και επιστημονικής
επιστημονικής αποστολής του φορέα του, ανάδειξη μιας αξιοκρατικής επιβράβευσης και δείγμα διαρκούς αξιολογικής διαδικασίας του έργου του.
αποστολής του φορέα του, ανάδειξη μιας αξιοκρατικής επιβράβευσης και δείγμα διαρκούς αξιολογικής διαδικασίας του έργου του.
Αυτή η «διανοητική επανάσταση» κρίνεται απαραίτητη όσο και επίκαιρη, εφόσον η δογματική αντίληψη της αυθεντίας αποθαρρύνει την ανάπτυξη
Αυτή η «διανοητική επανάσταση» κρίνεται απαραίτητη όσο και επίκαιρη, εφόσον η δογματική αντίληψη της αυθεντίας αποθαρρύνει την ανάπτυξη
ελεύθερης και δημιουργικής σκέψης, οδηγεί στη γενικευμένη απαξίωση, καθιερώνει μια σαθρή πραγματικότητα σε νευραλγικούς τομείς της κοινωνίας μας
ελεύθερης και δημιουργικής σκέψης, οδηγεί στη γενικευμένη απαξίωση, καθιερώνει μια σαθρή πραγματικότητα σε νευραλγικούς τομείς της κοινωνίας μας
και μολύνει την έννοια του κύρους με αυτή του «σάπιου» και δειλού κομφορμισμού.
και μολύνει την έννοια του κύρους με αυτή του «σάπιου» και δειλού κομφορμισμού.
Ο Galilei έσωσε τη ζωή, αλλά όχι και την επιστημονική του εγκυρότητα, αποκηρύσσοντας τη θεωρία που έμελλε να του χαρίσει την πιο λαμπρή υστεροφημία.
Ο Galilei έσωσε τη ζωή, αλλά όχι και την επιστημονική του εγκυρότητα, αποκηρύσσοντας τη θεωρία που έμελλε να του χαρίσει την πιο λαμπρή υστεροφημία.
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο υπενθυμίζει το ηθικό καθήκον της επιστημονικής κοινότητας να προφέρει ηχηρά την παροιμιώδη φράση “Κι όμως κινείται”,
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο υπενθυμίζει το ηθικό καθήκον της επιστημονικής κοινότητας να προφέρει ηχηρά την παροιμιώδη φράση “Κι όμως κινείται”,
ενσαρκώνοντας ένα δημιουργικό και αξιοκρατικό πρότυπο υγιούς επιστημονικού ανταγωνισμού και διατυπώνοντας μια ελπιδοφόρα προσδοκία.
ενσαρκώνοντας ένα δημιουργικό και αξιοκρατικό πρότυπο υγιούς επιστημονικού ανταγωνισμού και διατυπώνοντας μια ελπιδοφόρα προσδοκία. Η κοινωνική
Η κοινωνική πρόοδος ταυτίζεται με την αποτίναξη της κυριαρχίας του κενού τίτλου και τον θρίαμβο της δημιουργικής δράσης και της διανοητικής υπεροχής
πρόοδος ταυτίζεται με την αποτίναξη της κυριαρχίας του κενού τίτλου και τον θρίαμβο της δημιουργικής δράσης και της διανοητικής υπεροχής του φορέα του.
του φορέα του.