Page 6 - SEPTEMBER-NOVEMBER-2024

ΦΑΚΕΛΟΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - NOEMΒΡΙΟΣ 2024

Η αυτονόµηση του ΕΑΠ µε το βλέµµα

των µελών του Συµβουλίου ∆ιοίκησης

Σ ΣΗ ΗΦ ΦΗ ΗΣ Σ Μ ΜΠ ΠΟ ΟΥ ΥΖ ΖΑ ΑΚ ΚΗ ΗΣ Σ: : Λ ΛΟ ΟΥ ΥΚ ΚΑ ΑΣ Σ Ζ ΖΑ ΑΧ ΧΕ ΕΙ ΙΛ ΛΑ ΑΣ Σ: :
«Ο σηµαντικότερος σταθµός στην ιστορία του» «Μια χρονιά ορόσηµο για την εξέλιξη του Πανεπιστηµίου»
ελληνική πανεπιστηµιακή ίναι γνωστό ότι το Ελλη- θα προσδώσουν ουσιαστική προ-
«Ηεκπαίδευση, σε αντίθεση «Ενικό Ανοικτό Πανεπιστή- στιθέµενη αξία στο Ίδρυµα, καθι-
µε την υπόλοιπη ευρωπαϊκή, δεν µιο (ΕΑΠ) διαδραµατίζει και θα συ- στώντας το περισσότερο αναγνω-
έχει ιδιαίτερα µακρά ιστορία. Το νεχίσει να διαδραµατίζει έναν κρί- ρίσιµο και ανταγωνιστικό.
πρώτο ελληνικό πανεπιστήµιο ιδρύ- σιµο ρόλο στην εκπαίδευση στην Παράλληλα, το ΕΑΠ µπορεί να
θηκε από τους Βαυαρούς, το 1837 Ελλάδα. Είναι ο κύριος πάροχος εξ διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο στην
('Πανεπιστήµιον του Όθωνος' και αποστάσεως εκπαίδευσης και προ- ενίσχυση της δια βίου µάθησης στην
µετά το 1862 'Εθνικό και Καποδι- σφέρει την ευκαιρία σε φοιτητές Ελλάδα. Η παροχή εξειδικευµένων
στριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών- όλων των ηλικιών και κοινωνικών σεµιναρίων και προγραµµάτων κα-
ΕΚΠΑ"). Ο ιδρυτικός αυτός νόµος, στρωµάτων να αποκτήσουν ακα- τάρτισης µπορεί να βοηθήσει στην
µε τον οποίο διαµορφώθηκε και ο δηµαϊκή µόρφωση, ανεξαρτήτως γε- αναβάθµιση των δεξιοτήτων και να
ιδεότυπος του Πανεπιστηµίου, θα ωγραφικών και χρονικών περιορι- προάγει την επαγγελµατική ανά-
µείνει αµετάβλητος, µε µικρές εν- σµών. Όλα αυτά σε ένα περιβάλλον υψη- πτυξη. Οι πρωτοβουλίες αυτές µπο-
διάµεσες, θεσµικές παρεµβάσεις, µέχρι το 1911 και το 1922, Το 2024 είναι µια χρονιά ορό- λών ακαδηµαϊκών προδιαγραφών
έτη κατά τα οποία θα ψηφιστούν οι Οργανισµοί του Πανεπι- σηµο για την εξέλιξη του Πανεπι- που θα αξιοποιεί σύγχρονες µεθό- ρούν να συµβάλουν σηµαντικά στην
στηµίου Αθηνών. Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν (το όραµα στηµίου αφού για πρώτη φορά, από δους, διαδικασίες και πρακτικές. οικονοµική ανάπτυξη της χώρας και
του Ελευθερίου Βενιζέλου για το Πανεπιστήµιο της Σµύρνης, το το 1997 που ξεκίνησε τη λειτουργία Στο µέλλον, ο ρόλος του ΕΑΠ στην αναβάθµιση του ανθρώπινου
1919, µε τον εµπνευστή και οργανωτή του Κωνσταντίνο Καρα- του, τερµατίζεται η διοίκησή του µπορεί να διευρυνθεί ακόµη πε- δυναµικού.
θεοδωρή, δεν θα εκπληρωθεί εξαιτίας της µικρασιατικής τραγωδίας, από ∆ιοικούσα Επιτροπή και ει- ρισσότερο µε την υιοθέτηση και Τέλος, το ΕΑΠ µπορεί να ανα-
το 1922), θα υπάρξουν σηµαντικές µεταρρυθµιστικές παρεµβάσεις σέρχεται σε τροχιά αυτοδιοίκησης, αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και δειχθεί ως κέντρο έρευνας και
στην ελληνική πανεπιστηµιακή εκπαίδευση, µε σηµαντικότε- έχοντας αναδείξει για πρώτη φορά εισαγωγή νέων µεθόδων διδασκα- καινοτοµίας. Μέσω της προώθη-
ρες τις παρακάτω: στην ιστορία του εκλεγµένα όργανα λίας. Η αξιοποίηση των τεχνολο- σης και ενίσχυσης του ερευνητι-
1924/1926: Ίδρυση του δεύτερου ελληνικού Πανεπιστηµίου διοίκησης. Προσωπικά αισθάνοµαι γιών πληροφορίας και επικοινω- κού έργου καθώς και της συµµε-
στη Θεσσαλονίκη (ΑΠΘ). ιδιαίτερη τιµή έχοντας τη δυνατότητα νιών µπορεί να ενισχύσει την εµ- τοχής σε εθνικά και διεθνή ερευ-
1932: Ψήφιση του Οργανισµού του Πανεπιστηµίου Αθηνών να συµµετέχω ως εξωτερικό µέλος πειρία των φοιτητών, καθιστώντας νητικά προγράµµατα, το ΕΑΠ
που θα παραµείνει, µε µικρές τροποποιήσεις, µέχρι το 1982. του Συµβουλίου ∆ιοίκησης και να την εκπαίδευση περισσότερο δια- µπορεί να προωθήσει την επι-
1964/65: Ίδρυση και λειτουργία του πρώτου περιφερειακού έχω τη δυνατότητα να συνεισφέρω δραστική και ελκυστική. Επιπλέον, στηµονική γνώση και να συµβά-
Πανεπιστηµίου στην Πάτρα, στο πλαίσιο της µεταρρύθµισης στη διαδικασία υλοποίησης των σχε- η εφαρµογή τεχνητής νοηµοσύνης λει στην επίλυση σηµαντικών κοι-
του 1964 (θα ξεκινήσει τη λειτουργία του, την 1η ∆εκεµβρίου, διασµών µαζί µε τους υπόλοιπους και η ενσωµάτωση αναλυτικών ερ- νωνικών προβληµάτων.
το 1966). άξιους συναδέλφους. Θεωρώ δε ιδι- γαλείων µπορεί να προσφέρει εξα- Πιστεύω ότι το µέλλον του Ελ-
1982: Θεσµοθέτηση του Ν. 1268 που αλλάζει τον πανεπι- αίτερα σηµαντικό το γεγονός ότι τοµικευµένη µάθηση και υποστή- ληνικού Ανοικτού Πανεπιστηµίου
στηµιακό χάρτη της χώρας µε ριζικό εκδηµοκρατισµό των δοµών επικεφαλής αυτής της προσπάθειας ριξη στους φοιτητές. είναι πολλά υποσχόµενο, µε δυ-
και των λειτουργιών του. είναι ο προσφάτως εκλεγείς Πρύ- Ένα άλλο σηµαντικό στοιχείο για νατότητες για περαιτέρω ανά-
1992: Ν. 2083, µε το οποίο θεσµοθετήθηκε το ΕΑΠ τανης του ιδρύµατος Καθηγητής το µέλλον του ΕΑΠ είναι οι δυνα- πτυξη και επιρροή στην ελληνική
2011: Ν. 4009 της Άννας ∆ιαµαντοπούλου Μανώλης Κουτούζης, για τον οποίο τότητες που υπάρχουν για µεγα- και διεθνή εκπαίδευση. Με τη συ-
Το ΕΑΠ θα ξεκινήσει τη λειτουργία του το 1997 µε υπουργό τρέφω απεριόριστη εκτίµηση. λύτερη εξωστρέφεια και διεθνο- νεχή προσαρµογή στις νέες τά-
Παιδείας τον Γεράσιµο Αρσένη και πρώτο πρόεδρο της ∆Ε τον Σήµερα οι προοπτικές του ΕΑΠ ποίηση. Μέσω συνεργασιών µε ξένα σεις και τεχνολογίες, το ΕΑΠ µπο-
π. Πρύτανη Αλέξη Λυκουργιώτη. Η θεσµοθέτηση του ΕΑΠ και είναι εξαιρετικές και το όραµα µας πανεπιστήµια και εκπαιδευτικούς ρεί να παραµείνει ένας ηγέτης στην
στη συνέχεια η λειτουργία του (ως θεσµός προϋπήρχε στην Ευ- είναι ένα Πανεπιστήµιο ανοικτό φορείς, το ΕΑΠ µπορεί να προ- εξ αποστάσεως εκπαίδευση και να
ρώπη, η δε Κύπρος που θα ακολουθήσει το δικό µας ΕΑΠ, ου- προς την κοινωνία, που θα δίνει τη σφέρει προγράµµατα σπουδών που προσφέρει σηµαντικές ευκαιρίες
σιαστικά θα αντιγράψει, το πρότυπο της Πάτρας) συνιστά µία θα αναγνωρίζονται διεθνώς, δίνον-
πολύ σηµαντική µεταρρυθµιστική τοµή στην ελληνική πανεπι- δυνατότητα σε διδάσκοντες και φοι- τας στους φοιτητές τη δυνατότητα µάθησης για όλους».
στηµιακή εκπαίδευση, αφού καθιερώνει την 'εκπαίδευση από τητές να αξιοποιήσουν τις δυνατό- να ανταγωνιστούν σε παγκόσµιο ( (* *) ) Ο Ο Λ Λο ου υκ κά άς ς Ζ Ζα αχ χε εί ίλ λα ας ς ε εί ίν να αι ι Υ Υπ πά άλ λ- -
τητες που θα τους δοθούν για προ-
απόσταση', δίνοντας την ευκαιρία σε χιλιάδες ενήλικες να απο- επίπεδο. Η αξιοποίηση των διεθνών λ λη ηλ λο ος ς C CE ED DE EF FO OP P κ κα αι ι Ε Εξ ξω ωτ τε ερ ρι ικ κό ό Μ Μέ έ- -
κτήσουν µεταπτυχιακούς, τώρα πλέον, και προπτυχιακούς τίτ- σωπική και επαγγελµατική ανέλιξη. συνεργασιών, υφιστάµενων και νέων, λ λο ος ς τ το ου υ Σ Συ υµ µβ βο ου υλ λί ίο ου υ ∆ ∆ι ιο οί ίκ κη ησ ση ης ς. .
λους σπουδών. Τα χρόνια που θα ακολουθήσουν την έναρξη
λειτουργίας του ΕΑΠ, µε την καταλυτική συµβολή του πρώτου
προέδρου της ∆Ε, Α. Λυκουργιώτη, όλων των ∆.Ε., του διδα-
κτικού και του διοικητικού προσωπικού, το νεοσύστατο Ίδρυµα Β ΒΑ ΑΣ ΣΙ ΙΛ ΛΕ ΕΙ ΙΑ Α Χ ΧΑ ΑΤ ΤΖ ΖΗ ΗΝ ΝΙ ΙΚ ΚΗ ΗΤ ΤΑ Α: :
θα αναπτύξει πλήθος καινοτοµικών προγραµµάτων, θα δηµι-
ουργήσει τις κατάλληλες κτιριακές υποδοµές, θα 'στήσει' έναν «Να διαµορφωθούν πολιτικές τόσο συνέχειας όσο και αλλαγών»
αποτελεσµατικό διοικητικό µηχανισµό και θα ανοίγει συνεχώς
πό την 1η Σεπτεµβρίου2024 το
νέους δρόµους µε πολιτικές εξωστρέφειας, διεθνοποίησης και «ΑΕΑΠ είναι ένα αυτοτελές και αυ- τοδιοίκητου είναι η απελευθέρωση και η δυ-
νατότητα αξιοποίησης όλων των δηµιουργι-
αριστείας. Στο µεταξύ, βέβαια, θα αποκτήσει 'ανταγωνιστές', τοδιοικούµενο Πανεπιστήµιο. Μετά από 25 κών δυνάµεων της ακαδηµαϊκής κοινότητας
αφού και τα συµβατικά ελληνικά ΑΕΙ, αλλά και τα κυπριακά, και πλέον χρόνια λειτουργίας του υπό το του ΕΑΠ. Από θέση περισσότερης ισχύος,
θα επιχειρήσουν και θα εφαρµόσουν προγράµµατα από από- καθεστώς διορισµένων ∆ιοικουσών Επιτρο- τόσο η διοίκηση όσο και το ακαδηµαϊκό προ-
σταση, χωρίς, βέβαια, να διαθέτουν την κατάλληλη τεχνογνω- πών από το Υπουργείο Παιδείας εισήλθε σωπικό του ΕΑΠ, µε οπλοστάσιο τα ανωτέρω
σία. σε µια νέα περίοδο µε την αιρετή ∆ιοίκησή στοιχεία της ταυτότητας του ΕΑΠ και τη µα-
Στην παραπάνω θετική πορεία του ΕΑΠ, η αυτονόµησή του του να έχει πλέον την ευθύνη της λειτουρ- κρόχρονη τεχνογνωσία στην από απόσταση
φέτος και η δηµοκρατική εκλογή αιρετής διοίκησης, αποτελεί γίας ,του νέου αναπτυξιακού υποδείγµα- τριτοβάθµια εκπαίδευση και στη δια βίου µά-
τον σηµαντικότερο σταθµό για την παραπέρα ανάπτυξη και τος, των στρατηγικών επιλογών και των πρα- θηση, καλούµαστε συλλογικά και σε συνεργασία
προοπτική του. Πλέον, µια συλλογική διοίκηση που θα απο- κτικών του Ιδρύµατος. Για αυτήν τη νέα περίοδο είναι ση- να ‘εµπλουτίσουµε’ την αποκτηθείσα σε βάθος χρόνου µο-
λογείται, µε εκλεγµένο Πρύτανη, εσωτερικά και εξωτερικά µέλη µαντικό, κατά τη γνώµη µου, να διαµορφωθούν πολιτι- ναδικότητά µας. ενσωµατώνοντας µέσω της επιστηµο-
του Σ.∆., καλείται, µε αίσθηµα ευθύνης, συλλογικότητα και χω- κές τόσο συνέχειας όσο και αλλαγών. Είναι, δηλαδή, απα- νικής έρευνας και της παιδαγωγικής καινοτοµίας τους
ρίς 'άγονες αντιπολιτεύσεις', όραµα, σχέδιο, φαντασία εξω- ραίτητο να ‘αντλήσουµε µαθήµατα’ από τις υιοθετούµε- ταχείς ρυθµούς των επιστηµονικών τεχνολογικών αλ-
στρέφεια και αριστεία, να δώσει µία νέα πνοή στο ΕΑΠ, δια- νες αξίες, τις εφαρµοζόµενες πολιτικές και στρατηγικές, λαγών. Παράλληλα, καλούµαστε να επενδύσουµε στο-
σφαλίζοντας την προοπτική του για το καλό της επιστήµης, της που καθοδήγησαν τη δηµιουργία και την ανάπτυξη του χευµένα µε περισσότερη ένταση και συστηµατικότητα
έρευνας και της κοινωνίας. Πρώτιστο, ηθικό καθήκον, της νέας ΕΑΠ και επέτρεψαν την ουσιαστική ένταξή του στον στο συγκριτικό πλεονέκτηµά µας, δηλαδή στην ευέλι-
διοίκησης είναι η διασφάλιση των θέσεων εργασίας του ικανού ακαδηµαϊκό χάρτη της Ελλάδας και την αναγνωρισιµό- κτη και υψηλής ποιότητας παροχή εξ αποστάσεως πα-
διοικητικού προσωπικού, που στη συντριπτική του πλειοψη- τητά του όχι µόνον στη χώρα αλλά και διεθνώς. Ως τέ- νεπιστηµιακής εκπαίδευσης και δια βίου µαθησιακών
φία, µε τις ανάλγητες και ανεύθυνες πολιτικές του ελληνικού κρά- τοιες ενδεικτικά αναφέρω την καινοτοµία της εισαγωγής ευκαιριών, σε ακόµα περισσότερους ανθρώπους (τόσο
τους, παρά τις προσπάθειες των ∆Ε, παραµένει όµηρος, µετά στην τριτοβάθµια εκπαίδευση στην Ελλάδα της εκπαί- στη χώρα όσο και διεθνώς), ιδιαίτερα στο πεδίο των
από 10, 15 και 20 χρόνια, σε καθεστώς συµβάσεων ορισµένου δευσης από απόσταση, της ανοικτής εκπαίδευσης και προπτυχιακών σπουδών και στη δια βίου µάθηση.
χρόνου! της συµπερίληψης (ανοικτότητα σε όλους τους ανθρώ- Έτσι, το ΕΑΠ υπηρετώντας ενεργά την καινοτοµία,
Ο υπογράφων, συµµετέχει, ως εκλεγµένο εξωτερικό µέλος, πους, σε τόπους, σε ιδέες), της δια βίου εκπαίδευσης, τη συµπερίληψη και την ανταποκρισιµότητα θα συνεχί-
στο νέο Σ∆ (ευχαριστώ από καρδιάς τους εκλέκτορες για την της καλλιέργειας κουλτούρας αξιολόγησης ανθρώπινου σει να επικυρώνει αλλά και να διευρύνει τον κοινωνικό
τιµή), αποφασισµένος να διαθέσω την µακρά διδακτική, διοικητική, δυναµικού και διαδικασιών. Επιπρόσθετα, την υψηλή του αντίκτυπο, καθώς θα συµβάλλει ακόµα περισσότερο
ποιότητα εξειδικευµένου εκπαιδευτικού υλικού και µα-
ερευνητική εµπειρία µου και τις γνώσεις µου στη συλλογική θησιακών διαδικασιών για την εκπαίδευση από από- στην παραγωγή επιστηµονικού δυναµικού και στη συγ-
προσπάθεια να αναπτύξουµε ακόµη περισσότερο το ΕΑΠ που σταση, την κοινωνική δικαιοσύνη µέσω της παροχής υψη- κρότηση ενεργών και ενηµερωµένων πολιτών ικανών να
έχει ανάγκη και η ελληνική κοινωνία και η πανεπιστηµιακή µας λής ποιότητας πανεπιστηµιακού επιπέδου εκπαιδευτι- αντιµετωπίσουν τις σύγχρονες κοινωνικο-οικονοµικές,
εκπαίδευση». κών ευκαιριών σε όλους/όλες και την ανταποκρισιµό- περιβαλλοντικές και τεχνολογικές προκλήσεις».
( (* *) ) Ο Ο Σ Σή ήφ φη ης ς Μ Μπ πο ου υζ ζά άκ κη ης ς ε εί ίν να αι ι Ο Οµ µό ότ τι ιµ µο ος ς Κ Κα αθ θη ηγ γη ητ τή ής ς τ το ου υ Π Πα αν νε επ πι ι- - τητα σε ανάγκες ανθρώπων και εργαζοµένων. Πέραν τού- ( (* *) ) Η Η Β Βα ασ σι ιλ λε εί ία α Χ Χα ατ τζ ζη ην νι ικ κή ήτ τα α ε εί ίν να αι ι ε εσ σω ωτ τε ερ ρι ικ κό ό µ µέ έλ λο ος ς τ το ου υ
σ στ τη ηµ µί ίο ου υ Π Πα ατ τρ ρώ ών ν κ κα αι ι Ε Εξ ξω ωτ τε ερ ρι ικ κό ό Μ Μέ έλ λο ος ς τ το ου υ Σ Συ υµ µβ βο ου υλ λί ίο ου υ ∆ ∆ι ιο οί ίκ κη ησ ση ης ς. . των, ιδωµένων απαραίτητα στη διαρκή δυναµική εξέλιξή Σ Συ υµ µβ βο ου υλ λί ίο ου υ ∆ ∆ι ιο οί ίκ κη ησ ση ης ς τ το ου υ Ε ΕΑ ΑΠ Π, , Κ Κα αθ θη ηγ γή ήτ τρ ρι ια α Ε Εκ κπ πα αι ιδ δε ευ υτ τι ι- -
τους, το νέο στοιχείο που εισάγει η κατάκτηση του αυ- κ κή ής ς Έ Έρ ρε ευ υν να ας ς σ στ τη η Σ Σχ χο ολ λή ή Α Αν νθ θρ ρω ωπ πι ισ στ τι ικ κώ ών ν Ε Επ πι ισ στ τη ηµ µώ ών ν. .

06