elen
elen

Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία (ΣΕΙ) – ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Ε.Α.Π. > ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ > Μεταπτυχιακά > Εξαμηνιαία > Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία (ΣΕΙ) > Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία (ΣΕΙ) – ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

ΣΕΙ 50 Μεταξύ παράδοσης και εκσυγχρονισμού: Η ελληνική πολιτική σκηνή

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 50
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Υποχρεωτική
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Πρώτο (1ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η συγκρότηση του ελληνικού κράτους σημαδεύτηκε από συστηματική απόπειρα επιβολής «νεωτερικών πολιτικών δομών πάνω σε παραδοσιακό πολιτισμικό υπόβαθρο». Αρχικά, η διαδικασία αυτή προκάλεσε βίαιες συγκρούσεις, σύντομα όμως οι θιγόμενοι επέδειξαν αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα. Το αποτέλεσμα ήταν οι επείσακτοι θεσμοί να διατηρήσουν μεν τα εξωτερικά τους γνωρίσματα, να χάσουν δε την αυθεντική τους λειτουργία. Από την οθωνική περίοδο, στοιχεία παράδοσης και εκσυγχρονισμού κατά κανόνα συνυπάρχουν σε κάθε πολιτικό σχηματισμό με αξιώσεις πολυσυλλεκτικότητας. Σε στιγμές κρίσης, ωστόσο, γίνεται ευδιάκριτη η πόλωση ανάμεσα σε δύο τάσεις ή πολιτικές κουλτούρες, μια πρωτίστως εκσυγχρονιστική και μια πρωτίστως παραδοσιακή. Στόχος της ΘΕ είναι να προσεγγίσει το φαινόμενο σε διάφορα χρονικά στάδια και να δοκιμάσει τη χρησιμότητα των θεωρητικών ερμηνευτικών σχημάτων που έχουν προταθεί. Στα προσδοκώμενα αποτελέσματα συγκαταλέγονται η καλύτερη κατανόηση δομικών προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας και πολιτικής (όπως το πελατειακό σύστημα, η διαφθορά και ο κρατισμός, ο ρόλος της εκκλησίας και του στρατού στην πολιτική), η εμβάθυνση στα αίτια πολιτικών συγκρούσεων που κάποτε έλαβαν διαστάσεις εμφύλιου σπαραγμού (όπως ο Εθνικός Διχασμός και Εμφύλιος Πόλεμος) καθώς και η ερμηνεία των επίμονων φαινομένων υπανάπτυξης που χαρακτηρίζουν την ελληνική πραγματικότητα, όπως η μεγάλη καθυστέρηση στη δημιουργία κοινωνίας των πολιτών.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Πολιτική Ιστορία της Ελλάδας, 19ος-20ος αι
  • Συνταγματική Ιστορία της Ελλάδας, 19ος-20ος αι

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Μετά την ολοκλήρωση της ΘΕ, οι φοιτητές/ήτριες αναμένεται να είναι σε θέση να:

  • Αναλύουν τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διεργασίες που συνδέονται με τις εξελίξεις στο ελληνικό κράτος από την ίδρυσή του έως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
  • Αξιολογούν την αποτελεσματικότητα των θεσμών του ελληνικού κράτους και τη μετεξέλιξή τους μέσα στον χρόνο.
  • Εξηγούν τις βαθύτερες αιτίες και τις ευρύτερες επιπτώσεις των κατά περίπτωση ιδεολογικών και κομματικών αντιπαραθέσεων.
  • Αντιλαμβάνονται την αλληλεπίδραση εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 51 Οι Έλληνες και οι μεγάλες ιδέες τους

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 51
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Πρώτο (1ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η ΘΕ διερευνά τις διαδικασίες οικοδόμησης του ελληνικού έθνους και των αλυτρωτικών προταγμάτων του από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι και τα μέσα του 20ού, στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Παρακολουθώντας τη μετάβαση των ελληνικών συλλογικών ταυτοτήτων από τη μεταβυζαντινή «Ορθόδοξη Κοινοπολιτεία» στο νεωτερικό «έθνος- κράτος», η ΘΕ θα αναλύσει τα συστατικά του ελληνικού εθνικισμού (γλώσσα, θρησκεία, ιστορικό παρελθόν και «εθνική συνείδηση»), τη μεταβαλλόμενη ιστορική τους βαρύτητα και τη διαχείρισή τους από λόγιους και πολιτικούς. Στη συνέχεια, η ΘΕ θα επικεντρωθεί στη «Μεγάλη Ιδέα», το αλυτρωτικό ιδεολόγημα της απελευθέρωσης των υποδούλων ακόμη Ελλήνων, από το 1844 μέχρι και το 1922 και θα αναδείξει τις ποικίλες ιδεολογικές και πολιτικές αναγνώσεις του όπως: o «φωτισμός της Ανατολής», η εδαφική επέκταση του κράτους, η Ελλάδα ως «πρότυπο βασίλειο», η ελληνοτουρκική συνεργασία και η βαλκανική ομοσπονδία. Θα εξεταστούν επίσης οι επιβιώσεις του αλυτρωτισμού μετά το 1922 αλλά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την Κύπρο, τη Βόρεια Ήπειρο και τα Δωδεκάνησα, σε συνάρτηση με την εκάστοτε ιστορική συγκυρία.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ιστορία διεθνών σχέσεων
  • Ιστορία των ιδεών (Αλυτρωτισμός)

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Με την επιτυχή ολοκλήρωση της ΘΕ οι φοιτητές/τριες αναμένεται να:

  • να αναγνωρίζουν τις διαδικασίες συγκρότησης της νεοελληνικής εθνικής ταυτότητας από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι και τα μέσα του 20ού
  • να απαριθμούν τα συστατικά του ελληνικού εθνικισμού (γλώσσα, θρησκεία, ιστορικό παρελθόν, γεωγραφικός χώρος), τη μεταβαλλόμενη ιστορική τους βαρύτητα και τη διαχείρισή τους από θεσμούς (πχ κράτος, Εκκλησία), κόμματα, πολιτικούς ηγέτες και λόγιους
  • να διακρίνουν τα συστατικά στοιχεία του ελληνικού αλυτρωτισμού (Μεγάλης Ιδέας), της επιδίωξης διεύρυνσης των γεωγραφικών ορίων του ελληνικού κράτους με την ενσωμάτωση των εκτός των συνόρων Ελλήνων αλλά και τυχόν εναλλακτικές αναζητήσεις έναντι του παραπάνω κυρίαρχου σχήματος
  • να εντοπίζουν τις επιβιώσεις του ελληνικού αλυτρωτισμού μετά το 1922 και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σε συνάρτηση με την εκάστοτε ιστορική συγκυρία
  • να ερμηνεύουν την ώσμωση και αλληλεπίδραση των ελληνικών πολιτικών εξελίξεων και πνευματικών αναζητήσεων με τις μεγαλοϊδεατικές επιδιώξεις
  • κατανοούν τον εκάστοτε ρόλο του διεθνούς περιβάλλοντος και των ευρύτερων γεωπολιτικών και διπλωματικών εξελίξεων στην επίτευξη ή μη των στόχων του ελληνικού αλυτρωτισμού κατά την υπό εξέταση περίοδο
  • εντοπίζουν τον ρόλο που διαδραμάτιζαν στη διαμόρφωση και άσκηση της ελληνικής αλυτρωτικής πολιτικής ο Τύπος, η κοινή γνώμη και διάφορες ομάδες πίεσης.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 52 Δυτικά της Ανατολής: Διαφωτισμός και Ορθοδοξία ως παράγοντες διαμόρφωσης της εθνικής ταυτότητας

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 52
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Πρώτο (1ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η αναμέτρηση του ελληνικού κόσμου με την Ανατολή και με τη Δύση είναι το κύριο αίτιο της διαχρονικής κρίσης ταυτότητας που ο Νέος Ελληνισμός δοκιμάζει από τη γέννησή του. Πρόκειται για φαινόμενο κατά βάση πολιτισμικό, αν θεωρήσουμε τον ελληνικό κόσμο ως τρίτο χώρο, που δεν βρίσκεται ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, αλλά συγκροτεί, κατά μια άποψη, ένα πολιτισμικό κόσμο διαφορετικό από αυτές τις ορίζουσες. Η ΘΕ θα διερευνήσει τη σχέση της Ελλάδας με την Ευρώπη, εξετάζοντας τις ιδεολογικές διαμάχες ανάμεσα στους φορείς του εκδυτικισμού της ελληνικής κοινωνίας και τους αρνητές της, στη μακρά διάρκεια που εκτείνεται από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι και σήμερα και παρακολουθεί την πορεία του ελληνικού εθνικισμού. Στο πλαίσιο αυτό, θα αναλυθεί ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, η σύγκρουσή του με την ορθόδοξη ταυτότητα που καλλιεργούσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και το κίνημα του «αντι-Διαφωτισμού», αλλά και η δομική αντίθεση ανάμεσα στις δυτικές δομές του ελληνικού κράτους και τις προσπάθειες άλωσης, ή και ακύρωσής τους, από τις παραδοσιακές ελίτ που είχαν παγιωθεί στη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας. Επίσης, η ΘΕ θα παρακολουθήσει τις μεταλλάξεις των συγκρούσεων αυτών, διερευνώντας το ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα των υπερμάχων της «Δύσης» και τις αντιστάσεις που προέβαλαν τόσο η παραδοσιακή θρησκευτικότητα όσο και πολιτικά ρεύματα της «Δεξιάς» και της «Αριστεράς».

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ιστορία των ιδεών και της παιδείας
  • Κοινωνική Ιστορία (Εθνικισμός, Ταυτότητες)

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Με την επιτυχή ολοκλήρωση της ΘΕ οι φοιτητές/τριες αναμένεται να:

  • κατανοεί την ιστοριογραφική συζήτηση ως προς το πρόβλημα της παράδοσης και του εκσυγχρονισμού στην ελληνική κοινωνία,
  • αποτιμά κριτικά τον ρόλο του Διαφωτισμού στις προσπάθειες εκδυτικισμού της ελληνικής κοινωνίας,
  • αποτιμά κριτικά τον ρόλο της Ορθοδοξίας ως προς την αμφισβήτηση του νεωτερικού, εκσυγχρονιστικού αφηγήματος και της επίδρασής του στην ελληνική κοινωνία,
  • προσεγγίζει τις σχέσεις με την Ευρώπη κατά τον 19ο αιώνα στην πολιτική και, κυρίως, πολιτισμική τους προοπτική,
  • αποτιμά κριτικά τις ποικίλες προσεγγίσεις της εθνικής ιδέας από την εποχή του Διαφωτισμού μέχρι τη σύγχρονη εποχή,
  • κωδικοποιεί τις κύριες ιδεολογικές πτυχές του Εθνικού Διχασμού,
  • προσεγγίζει κριτικά το ζήτημα της «ελληνικότητας» έτσι όπως αυτό τέθηκε κατά τη δεκαετία του 1930,
  • κατανοεί τις κύριες ιδεολογικές πτυχές του ελληνικού κομμουνισμού σε σχέση με την εθνική ιδέα κατά τον Μεσοπόλεμο και τον Ψυχρό Πόλεμο,
  • αποτιμά τον ρόλο του Κυπριακού ως προς τις ποικίλες πτυχές του ελληνικού εθνικού αφηγήματος και τη σχέση τους με το δυτικό εκσυγχρονιστικό εγχείρημα κατά τον Ψυχρό Πόλεμο,
  • χαρτογραφεί τις κύριες παραμέτρους της ιδεολογικής συζήτησης γύρω από τα ζητήματα του έθνους και της δυτικής νεωτερικότητας κατά τη Μεταπολίτευση.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 53 Ο ελληνικός γεωγραφικός χώρος και οι μεγάλες δυνάμεις (1800-1922)

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 53
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Υποχρεωτική
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Δεύτερο (2ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Ο χώρος, εντός του οποίου εκδηλώθηκε η ελληνική εθνική κίνηση και συγκροτήθηκε το ελληνικό κράτος, κατά τον μακρύ 19ο αιώνα, συγκέντρωνε παράλληλα το ενδιαφέρον τόσο των γειτόνων του όσο και των εκάστοτε μεγάλων δυνάμεων. Με την έννοια αυτή, θα μπορούσε κανείς να εστιάσει όχι μόνον στην έκταση που κάλυψε το ελληνικό έθνος- κράτος, αλλά και σε περιοχές τις οποίες διεκδίκησε ο ελληνικός εθνικισμός χωρίς, τελικά, να επιτύχει την ενσωμάτωσή τους. Από χρονολογική άποψη, η ΘΕ εκτείνεται από τον ελληνικό αγώνα για ανεξαρτησία έως και τη μικρασιατική καταστροφή. Θα δοθεί η ευκαιρία να εξεταστεί η στάση των μεγάλων δυνάμεων απέναντι στην Ελλάδα και τον ελληνικό αλυτρωτισμό, με αναφορά σε ευρύτερα προβλήματα κάθε συγκεκριμένης περιόδου, όπως το Ανατολικό Ζήτημα και οι επιμέρους εκφάνσεις του (για παράδειγμα, Κρητικό, Μακεδονικό κ.λπ.). Η κατανόηση της πολιτικής των δυνάμεων σε ζητήματα κρίσιμα για την πορεία του ελληνισμού είναι σημαντική, ιδίως στο μέτρο που η πολιτική αυτή ελαυνόταν από συχνά ανταγωνιστικά συμφέροντα παγκόσμιας ή περιφερειακής κλίμακας που μικρή σχέση είχαν με τις επιδιώξεις των εκπροσώπων του ελληνικού έθνους. Πέρα από την πολιτική των μεγάλων δυνάμεων σε συγκεκριμένα ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος, θα εξεταστεί και η θεσμική μορφή των σχέσεων της Ελλάδας με αυτές, από το στάδιο της εγγύησης και «προστασίας» που ακολούθησε την επέμβαση της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας στην επαναστατημένη Ελλάδα έως εκείνο της – τυπικά ισότιμης με ισχυρά κράτη – συμμετοχής της χώρας σε συμμαχίες και ευρύτερες συσσωματώσεις. Σε συνάρτηση με τα κυρίαρχα πολιτικά ζητήματα, οι φοιτητές θα μπορούν να εξετάσουν και άλλες παραμέτρους της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων, όπως η οικονομική διείσδυση, η πολιτισμική επιρροή και η προπαγάνδα. Ιδιαίτερη μνεία θα γίνει στην ιδεολογική διάσταση και την τάση ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής να μεταβάλλονται σε θέματα εσωτερικής αντιπαράθεσης, όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και στην πολιτική κονίστρα μεγάλων δυνάμεων, όπως δείχνουν τα παραδείγματα του φιλελληνισμού, του πανσλαβισμού ή της ιδεολογικής αντιπαράθεσης ολοκληρωτισμού-φιλελεύθερων αξιών.

 Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ελληνική Διπλωματική Ιστορία 19οςαι.-1922
  • Ευρωπαϊκή Διπλωματική Ιστορία 19οςαι.-1920

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος:

  • Θα γνωρίζουν βασικούς διπλωματικούς σταθμούς στην πορεία του ελληνικού ζητήματος και του ελληνικού αλυτρωτισμού και θα μπορούν να αναλύσει τα βασικά γεγονότα.
  • Θα έχουν αντιληφθεί και θα μπορούν να στοιχειοθετήσουν τον πολύπτυχο χαρακτήρα της σχέσης της Ελλάδας με τις Μεγάλες Δυνάμεις (πολιτική παρέμβαση, οικονομική διείσδυση, πολιτισμική προπαγάνδα, προπαγάνδα εν καιρώ πολέμου).
  • Θα μπορούν να ερμηνεύσουν τις διπλωματικές επιλογές των Μεγάλων Δυνάμεων για συγκεκριμένα ελληνικά ζητήματα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ευρύτερο διεθνές πλαίσιο και τις εσωτερικές πολιτικές και ιδεολογικές τους ανάγκες (πχ. η στάση των Μεγάλων Δυνάμεων απέναντι στην Ελληνική Επανάσταση ή στο Κρητικό Ζήτημα)
  • Θα έχουν κατανοήσει πώς ζητήματα εξωτερικής πολιτικής μεταβλήθηκαν σε ζητήματα εσωτερικής αντιπαράθεσης (πχ. ξενικά κόμματα, Εθνικός Διχασμός).
  • Θα μπορούν να συναρτήσουν τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής με τις ιδεολογικές αναζητήσεις των Ελλήνων κυρίως όσον αφορούσε στη σχέση τους με την Ευρώπη.
  • Θα έχουν προσεγγίσει τη λειτουργία και τις συνέπειες του διακρατικού δανεισμού κατά τον 19ο αιώνα με βάση το παράδειγμα της Ελλάδας.
  • Θα μπορούν να συσχετίσουν τις εξελίξεις στα Βαλκάνια με τις ελληνικές διεκδικήσεις, πχ. Ανατολική Κρίση (1875-1878), Μακεδονικό Ζήτημα, Βαλκανικοί Πόλεμοι.
  • Θα έχουν εξοικειωθεί με τη βασική ελληνική βιβλιογραφία αναφορικά με την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις Μεγάλες Δυνάμεις.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 54 Τάσεις και πόλεμοι της ελληνικής ιστοριογραφίας, 19ος-21ος αιώνας

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 54
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Δεύτερο (2ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η ΘΕ αποτελεί μια επισκόπηση των κυριότερων σταθμών της ελληνικής ιστοριογραφίας από τη γέννηση της, στην προεπαναστατική Ελλάδα, μέχρι τη σημερινή εποχή. Μέσα από τη μελέτη σημαντικών ιστορικών κειμένων και έργων σημαντικών ιστορικών θα προσεγγίσει τις κυριότερες τομές στην ιστορική σκέψη και ερμηνεία του παρελθόντος του   ελληνικού   έθνους,   όπως   το   ζήτημα   της   συνέχειας   του   ελληνισμού,   της «ιδιαιτερότητας» (exceptionalism) του ελληνικού έθνους, της εθνικής ολοκλήρωσης και της ταξικής συνείδησης. Θα αντιμετωπιστούν θέματα όπως: η ανταπόκριση της ελληνικής ιστοριογραφίας στα διεθνή ρεύματα του ιστορικισμού, του μαρξισμού, των Annales, της κοινωνικής ιστορίας και της πολιτισμικής ιστορίας∙ της μετάβασης από τις εθνικές αφηγήσεις στη μελέτη της μικροϊστορίας, των μειονοτήτων, του εθνικισμού, της υποκειμενικότητας, των συλλογικών τραυματικών εμπειριών∙ η αντιμετώπιση σημαντικών στιγμών του ελληνισμού, όπως η επανάσταση του 1821, ο Μακεδονικός Αγώνας, η Μικρασιατική Καταστροφή, ο Εμφύλιος, στη θεμελίωση βασικών ιστοριογραφικών επιλογών της ελληνικής ιστοριογραφίας∙ ο ειδικός ρόλος του έθνους- κράτους στη διαμόρφωση των ιστορικών προτεραιοτήτων και βεβαιοτήτων της επιστήμης.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ιστορία της Ιστοριογραφίας
  • Θεωρία της Ιστορίας

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Μετά την ολοκλήρωση της ΘΕ ΣΕΙ 54 οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

  • Αξιολογούν τις πηγές και τα εργαλεία του ιστορικού,
  • Κατανοούν τα ορόσημα της ελληνικής ιστορίας,
  • Αναγνωρίζουν τις ιστορικές περιόδους και να αποτιμούν τα προβλήματα της περιοδολόγησης,
  • Διακρίνουν και να αξιολογούν τις επιρροές των διεθνών τάσεων στην ελληνική ιστοριογραφία,
  • ερμηνεύουν εντός των ιστορικών τους συμφραζομένων τις εξελίξεις της ελληνικής ιστοριογραφίας,
  • Είναι εξοικειωμένοι και να περιγράφουν τα κύρια στάδια της ελληνικής πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής ιστορίας καθώς και των άλλων «ιστοριών»
  • Αντιλαμβάνονται και να εξηγούν τις ιστοριογραφικές αποτυπώσεις της Μεγάλης Ιδέας και του αλυτρωτισμού,
  • Ερμηνεύουν τις επιρροές του τραύματος στην ιστορική αφήγηση,
  • Συνθέτουν πονήματα με βάση πρωτογενείς ιστορικές πηγές,
  • Εφαρμόζουν τη θεωρία και φιλοσοφία της ιστορίας στα κείμενά τους,
  • Κατανοούν και να παρουσιάζουν τις νεωτερικές ιστοριογραφικές τάσεις,
  • Γνωρίζουν και να αξιολογούν τις επιστημονικές διαμάχες (ή πολέμους για την ιστορία) που έχουν παρατηρηθεί κατά την ερμηνευτική ανασύνθεση του παρελθόντος
  • Κατανοούν τους τρόπους ή τους παράγοντες και τις συγκυρίες μέσω των οποίων είναι πιθανό να διανοίγονται νέοι θεματολογικοί άξονες και να δημιουργούνται ιστοριογραφικές μόδες ,
  • Αποτιμούν τις επιδράσεις της εξελισσόμενης τεχνολογίας στην ιστοριογραφία,
  • Αντιλαμβάνονται τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στη δημόσια ιστορία και την επιστημονική ιστοριογραφία

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 55 Των Ελλήνων οι κοινότητες: Ομογενείς, πάροικοι και μετανάστες

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 55
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Δεύτερο (2ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η γεωγραφική διασπορά του Ελληνισμού αποτελεί παράγοντα διαμόρφωσης τόσο της ιδεολογίας του όσο και της οικονομίας του. Σκοπός της ΘΕ δεν είναι η κοινωνική μελέτη του μεταναστευτικού φαινομένου. Καταρχάς θα τυποποιήσει και θα περιοδολογήσει την ελληνική διασπορά από την αυγή των νεότερων χρόνων έως την μεταπολεμική αποδημία: παροικίες και κοινότητες στη δυτική και την ανατολική Ευρώπη στην πρώιμη νεότερη εποχή, μετεγκαταστάσεις εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αποδημία από το ελληνικό κράτος, αποδημία ελληνοφώνων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, υπερατλαντική, υπερπόντια αποδημία, μεταπολεμική, φοιτητική, πολιτική εξορία. Θα εστιάσει όμως στην ανάλυση του ρόλου των ομογενών στη διαμόρφωση των προτύπων, όχι μόνο της εθνικής ταυτότητας αλλά και της ανάδειξης του δαιμόνιου επιχειρηματία ως πρότυπου μετανάστη και Έλληνα. Θα εμβαθύνει επίσης στον ρόλο του ομογενειακού κεφαλαίου και των άδηλων πόρων για την πορεία την ελληνικής οικονομίας και στην επιρροή των αποδήμων στη διαμόρφωση της ελληνικής και κυπριακής εξωτερικής πολιτικής. Θα παρουσιαστούν επίσης τα ζητήματα της αφομοίωσης και της παλιννόστησης, στο μέτρο που εμπλέκονται με την πολιτική, αλλά και η εικόνα της διασποράς μέσα από τη λαϊκή κουλτούρα.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ιστορία της ελληνικής Διασποράς
  • Ιστορία της ελληνικής μετανάστευσης

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Οι φοιτητές μετά την ολοκλήρωση της Θ.Ε.:

  • Θα μπορούν να περιοδολογήσουν και να τυποποιήσουν το ελληνικό διασπορικό φαινόμενο από τον 15ο αιώνα μέχρι και τον 20ό.
  • Θα γνωρίζουν την ιστορία μερικών από τις σημαντικότερες ελληνικές παροικίες της διασποράς, όπως της Βενετίας (15ος -18ος αι.), τις κοινότητες Τεργέστης και Βιέννης (18ος – 19ος), στη Νότια Ρωσία (18ος -19ος), Αίγυπτο (19ος-20ός), και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (19ος-20ος).
  • Θα μπορούν να προσεγγίσουν κριτικά ζητήματα εθνικής ταυτότητας των παροίκων, ενσωμάτωσης και αφομοίωσής τους στις κοινωνίες υποδοχής όπως και της παλιννόστησης.
  • Θα μπορούν να συσχετίσουν τον χαρακτήρα και την εξέλιξη του μεταναστευτικού φαινομένου με πολιτικά γεγονότα, οικονομικές συνθήκες, ιδεολογικά κινήματα και κοινωνικές νοοτροπίες.
  • Θα μπορούν να αναλύσουν αμφίδρομα τη σχέση του εθνικού κέντρου με την ομογένεια στο εξωτερικό και να αξιολογήσουν τη συνδρομή της τελευταίας στα εθνικά ζητήματα.
  • Θα μπορούν να εμβαθύνουν στη συμβολή του ομογενειακού κεφαλαίου στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας (π.χ. στον τομέα της ναυτιλίας, στο διεθνές εμπόριο κτλ).
  • Θα έχουν εξοικειωθεί με τη βασική ελληνική βιβλιογραφία αναφορικά με την ελληνική διασπορά και θα γνωρίζουν την εξέλιξη της ιστοριογραφίας αναφορικά σε αυτήν.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 60 Ο ελληνικός γεωγραφικός χώρος και το διεθνές σύστημα (1922-1989)

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 60
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Υποχρεωτική
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Τρίτο (3ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Η ΘΕ εξετάζει τη θέση της Ελλάδας στο διεθνές σύστημα από τη Μικρασιατική Καταστροφή έως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η έκβαση της Μικρασιατικής Εκστρατείας του 1919-1922, η υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης και η υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923, απετέλεσαν καμπή στην εξωτερική πολιτική του νεότερου ελληνικού κράτους. Έκτοτε, η Μεγάλη Ιδέα, που για έναν περίπου αιώνα αποτελούσε την κινητήριο δύναμη πίσω από τη διαμόρφωση τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής πολιτικής εγκαταλείφθηκε και προτεραιότητα των Αθηνών ήταν η διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας και πολιτικής ανεξαρτησίας της χώρας. Η ΘΕ μελετά τις προσπάθειες των ελληνικών κυβερνήσεων να προσαρμοσθούν σε ένα νέο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, σε μια περίοδο κατά την οποία εντοπίζεται η μετάβαση από το παραδοσιακό σύστημα κρατών σε ένα πολυμερές και παγκοσμιοποιημένο (ιδιαίτερα μετά τη δεκαετία του 1970) διεθνές σύστημα. Εξάλλου, την εποχή αυτή εμφανίζονται οι πρώτοι οικουμενικοί οργανισμοί (Κοινωνία των Εθνών, Ηνωμένα Έθνη κλπ.), οι οποίοι εκφράζουν μία καινούργια αντίληψη για την οργάνωση της διεθνούς κοινωνίας. Στο πλαίσιο της ΘΕ θα εξετασθούν οι μείζονες στρατηγικές επιλογές των ελληνικών κυβερνήσεων από το 1923 έως το 1989, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκαν τις εξωτερικές υποθέσεις της χώρας. Θα αναλυθούν οι σχέσεις της Ελλάδας με τις μεγάλες δυνάμεις, τις υπερδυνάμεις όσο και με τα γειτονικά της κράτη, αλλά και αντίστροφαˑ θα αναδειχθεί η στάση των δυνάμεων έναντι της Ελλάδας, στο πλαίσιο των ευρύτερων στρατηγικών συμφερόντων και προτεραιοτήτων τους στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Θα ερευνηθούν ακόμα οι συνθήκες συρρίκνωσης του ελληνισμού και η σταδιακή αποχώρησή του από περιοχές με μακραίωνη παρουσία. Τέλος, θα αναδειχθούν οι «βαθύτερες δυνάμεις» που επηρέασαν τη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής: γεωγραφία, ιδεολογικά ρεύματα, οικονομική κατάσταση, στρατιωτικές δυνατότητες.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Ελληνική Διπλωματική Ιστορία 1922-1989
  • Διεθνής Ιστορία 1920-1989

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Ολοκληρώνοντας τη θεματική ενότητα ΣΕΙ 60 οι φοιτητές αναμένεται να

  • γνωρίζουν τις κυριότερες καμπές, τις συνέχειες και τις νέες αφετηρίες στις σχέσεις της Ελλάδας τόσο με τους γείτονές της όσο και με τους βασικότερους παράγοντες του διεθνούς συστήματος
  • αντιλαμβάνονται τα πολλαπλά επίπεδα διαμόρφωσης των εξωτερικών σχέσεων της χώρας (εσωτερικό, περιφερειακό, διεθνές)
  • διακρίνουν τα μονιμότερα συμφέροντα και στόχους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής από συγκυριακές επιδιώξεις και ελιγμούς
  • κατανοούν τον ρόλο που διαδραμάτιζαν στη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εξωγενείς παράγοντες, όπως οι μεγάλες δυνάμεις, γειτονικά κράτη, περιφερειακές συσσωματώσεις, διεθνείς οργανισμοί
  • κατανοούν τον ρόλο που διαδραμάτιζαν στη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ενδογενείς παράγοντες, όπως το Παλάτι, το στράτευμα, πολιτικά κόμματα, η Εκκλησία και ομάδες πίεσης, ο Τύπος και η λεγόμενη «κοινή γνώμη»
  • κατανοούν τις προσαρμογές τις ελληνικής εξωτερικής πολιτικής σε μια μεταβατική περίοδο των Διεθνών Σχέσεων, κατά την οποία συντελείται σταδιακά η μετάβαση από το παραδοσιακό σύστημα κρατών σε μία νέα μορφή οργάνωσης της διεθνούς κοινωνίας στην οποία σημαντικό ρόλο παίζουν οι διεθνείς οργανισμοί (ΚτΕ, ΟΗΕ κλπ.).
  • εκτιμούν τη σημασία για τη διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής των λεγόμενων «βαθύτερων δυνάμεων», όπως η γεωγραφία, η πολιτική κουλτούρα και ιδεολογικά ρεύματα, η οικονομική κατάσταση, οι στρατιωτικές δυνατότητες, αλλά και η επάρκεια ή το έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας
  • προσεγγίζουν σφαιρικά τις σημαντικότερες επιλογές των ελληνικών κυβερνήσεων, εντάσσοντάς τις στη γενικότερη ιστορική πορεία της χώρας από την περιχαράκωση που ακολούθησε τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης που πυροδότησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 61 Ελλάδα και Βαλκάνια: Μια ασύμμετρη σχέση

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 61
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Τρίτο (3ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ: Οι βαλκανικοί λαοί αποτέλεσαν βασικό σημείο αναφοράς για τον αυτοπροσδιορισμό των Ελλήνων από την εποχή του Διαφωτισμού μέχρι τη μεταπολεμική ευρωπαϊκή της πορεία. Αν η ελληνική ταυτότητα ήταν συνδεδεμένη με τον αστικό και μεταπρατικό τρόπο ζωής, τότε οι Βαλκάνιοι εκπροσωπούσαν την ετερότητα στον άμεσο γεωγραφικό περίγυρο και επιβεβαίωναν την ελληνική ανωτερότητα. Η σχέση αυτή είχε περιπετειώδη πορεία. Οι ομόδοξοι και σύνδουλοι λαοί (Βλάχοι, Βούλγαροι, Αρβανίτες, Σέρβοι, Μαυροβούνιοι), που μοιράζονταν μια κοινή μεταβυζαντινή κουλτούρα, μεταβλήθηκαν σταδιακά, στην προσδοκία της εξέγερσης, σε όμαιμους, αργότερα σε ανταγωνιστές και, τέλος, στην περίπτωση των Βουλγάρων, υπό την απειλή του Πανσλαβισμού, σε μισητούς εχθρούς. Στόχος της ΘΕ είναι να παρουσιάσει τις μεταπτώσεις αυτές διαχρονικά και θεματικά μέσα από το έντυπο υλικό του 19ου και του 20ού αιώνα και να αναλύσει την πολλαπλή σημασία του βαλκανικού προτύπου μέσα στο πλαίσιο των αναπτυσσόμενων διμερών σχέσεων. Στην προσπάθεια αυτή θα εξεταστεί η εξέλιξη των ομοσπονδιακών οραμάτων, ο ρόλος των στερεοτύπων στη διαμόρφωση των σχέσεων ανάμεσα σε έθνη και κοινότητες, η επιρροή της προπαγάνδας και των ποικίλων ομάδων πίεσης καθώς και τα μειονοτικά ζητήματα. Θα εξεταστεί επίσης το γενικότερο πλαίσιο της διαμόρφωσης του ανατολικού και βαλκανικού στερεότυπου στη Δύση από την πρώιμη νεότερη περίοδο έως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Σχέσεις Ελλάδας και Βαλκανίων
  • Ιστορία των ιδεών ( Εθνικές Ιδεολογίες και στερεότυπα)

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Παρακολουθώντας τη ΘΕ ΣΕΙ 61 οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

  • Γνωρίσουν τους βαλκανικούς λαούς και τη σχέση τους με τους Έλληνες στη νεώτερη και σύγχρονη ιστορία, μία σχέση με περιπετειώδη πορεία, στην οποία η ετερότητα συνιστά βασικό στοιχείο αυτοπροσδιορισμού για τους Έλληνες.
  • Κατανοούν τις χρονικές και θεματικές μεταπτώσεις αυτής της σχέσης στο πλαίσιο, κυρίως, των διακρατικών σχέσεων του 19ου και του 20ού αιώνα αλλά και σε συνδυασμό με τις αυτοκρατορίες, των Οθωμανών και των Αυστριακών, και τις πολιτικές τους.
  • Υλοποιούν εφαρμογές μεθοδολογικών εργαλείων, όπως οι θεωρίες των εθνικών κινημάτων, το πλαίσιο της ετερότητας και οι προσλήψεις Τύπου και εντύπων στην ιστορικοποίηση των στερεοτύπων για τα «Βαλκάνια» ή την «Ανατολή».
  • Αναλύουν και να συγκρίνουν διαφορετικές ιστορικές πηγές, κυρίως φύλλα εφημερίδων ή κείμενα λογίων, στην προσέγγιση του γνωσιακού στόχου με την ανάδειξη ζητημάτων, όπως ο ρόλος των στερεοτύπων στη διαμόρφωση των σχέσεων ανάμεσα σε έθνη και κοινότητες, η επιρροή της προπαγάνδας και των ποικίλων ομάδων πίεσης, καθώς και τα μειονοτικά ζητήματα.
  • Κάνουν σύνθεση των αφηγήσεων για ένα συγκεκριμένο ζήτημα, ώστε να αναδειχθούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις στην αντίληψη για τον «άλλον» είτε πρόκειται για τους Έλληνες και την ελληνική Πολιτεία είτε για τους βαλκανικούς λαούς.
  • Συγκρίνουν και να αξιολογούν τα δεδομένα που παρέχουν τα τεκμήρια, ώστε να διατυπωθεί μία ερμηνευτική πρόταση στην προσέγγιση της σχέσης Ελλήνων και βαλκανικών λαών στο πλαίσιο της νεωτερικότητας και να αναδεικνύεται η πολλαπλή σημασία του «βαλκανικού προτύπου».

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 62 Κλέφτες, παλικάρια και αντάρτες: Έλληνες παράνομοι και ήρωες

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 62
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Επιλογής
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Τρίτο (3ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ:  Η ΘΕ αφορά καταρχήν τον ιδιαίτερο ρόλο των ενόπλων και άτακτων μαχητών στην ελληνική ιστορία. Πρόκειται για μια ομάδα η οποία αποτέλεσε τη δεξαμενή ανάδειξης εθνικών ηρώων και επηρέασε ιδεολογικά τη συγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας και ιδεολογίας. Αναλυτικότερα, αφού παρουσιαστεί ο σύγχρονος θεωρητικός προβληματισμός για το ληστρικό φαινόμενο, θα μελετηθεί η ανάδειξη και η εξέλιξη του κλεφταρματολισμού ως παράγωγου της αδυναμίας ελέγχου της ορεινής περιφέρειας από μία κεντρική εξουσία∙ ο ρόλος της ληστείας στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας του 19ου αιώνα αλλά και στην εξωτερική της πολιτική μέχρι τους Βαλκανικούς Πολέμους∙ η πάταξή της κατά το μεσοπόλεμο και η αναβίωση του κλέφτικου προτύπου την εποχή της Αντίστασης. Θα μελετηθούν επίσης η σημασία της ληστείας για την εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη, παράλληλες βαλκανικές περιπτώσεις καθώς και η δημιουργία και η χρήση της στερεοτυπικής αντίληψης του κλέφτη/παλικαριού μέσα από το δημοτικό τραγούδι, τα πεζά, την παραφιλολογία του 20ού αιώνα και την ηρωοποίηση συλλήβδην όλων των φουστανελοφόρων πολεμιστών.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Κοινωνική Ιστορία του πολέμου
  • Στρατιωτική Ιστορία

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Με την ολοκλήρωση των σπουδών στη Θεματική Ενότητα ΣΕΙ62 οι φοιτήτριες και οι φοιτητές θα μπορούν να:

  • κατανοούν τον σύγχρονο θεωρητικό προβληματισμό για το φαινόμενο της ληστείας στον αγροτικό χώρο.
  • πραγματεύονται τους κλέφτες και τους αρματολούς της προεπαναστατικής εποχής σε αναφορά προς τους οθωμανικούς θεσμούς δημόσιας ασφάλειας στις ορεινές επαρχίες.
  • να συνδέουν τον εξωραϊσμό της εικόνας των κλεφτών και των αρματολών με τη διαμόρφωση της ελληνικής εθνικής ιδεολογίας, καθώς και με τη διαδικασία κατασκευής του εθνικού ηρωικού πάνθεου και την εκάστοτε προνοιακή πολιτική του κράτους.
  • εντοπίζουν τις ασυνέχειες που προκάλεσε στους οπλαρχηγούς του ορεινού χώρου η δημιουργία του ελληνικού εθνικού κράτους και του τακτικού στρατού.
  • κωδικοποιούν τις ομοιότητες και τις διαφορές των κλεφταρματολών της προεπαναστατικής εποχής από τους ληστές του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα.
  • αποτιμούν τη συμμετοχή των ληστών στις αλυτρωτικές εξεγέρσεις που οργάνωσε το ελληνικό κράτος για να υλοποιήσει το όραμα της Μεγάλης Ιδέας.
  • εξηγούν γιατί εξαλείφθηκε η ληστεία στον αγροτικό χώρο μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
  • κατανοούν τη θετική πρόσληψη των ληστών στη λαϊκή λογοτεχνία του αστικού χώρου τον Μεσοπόλεμο.
  • διακρίνουν τις διαφορετικές μεταπλάσεις της εικόνας των κλεφταρματολών την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου.

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ 63 Αστοί, αγρότες και εργάτες: Θέματα της ελληνικής κοινωνικής ιστορίας

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ 63
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Υποχρεωτική
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Τέταρτο (4ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Σκοπός της ΘΕ:  Η ΘΕ εξετάζει τους βασικούς μετασχηματισμούς στην ελληνική κοινωνία από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα καθώς και τα μείζονα κοινωνικά προβλήματα που ανέκυψαν από αυτούς. Μελετά τις κοινωνικές τομές που καθόρισαν το χαρακτήρα και τη σύνθεση του ελληνικού πληθυσμού: δημογραφικές αλλαγές, κοινωνική διαφοροποίηση και σταδιακή διαμόρφωση των ηγετικών επιχειρηματικών ομάδων, της μεσαίας και της εργατικής τάξης. Εξετάζει επιπλέον επιλεγμένα διαχρονικά ζητήματα, όπως η μακροχρόνια παρακμή του αγροτικού χώρου και η συναφής και συνεχής αγροτική έξοδος (εσωτερική μετανάστευση), η εγκατάσταση και η απορρόφηση των διαδοχικών κυμάτων προσφύγων, το εργατικό ζήτημα και οι μεσοπολεμικοί εργατικοί αγώνες, η διαμόρφωση των εκπαιδευτικών μηχανισμών, η αστικοποίηση και η δημιουργία πελατειακών δικτύων και η κοινωνία της Κατοχής. Ειδικό βάρος δίνεται στην ιστορία των γυναικών, στη διαμόρφωση της φεμινιστικής συνείδησης και του γυναικείου κινήματος, στο αίτημα για την απόκτηση πολιτικών δικαιωμάτων και στην ενσωμάτωση των γυναικών στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Βασικός σκοπός της ΘΕ είναι να ανιχνεύσει τις επιπτώσεις που είχε στη συγκρότηση της κοινωνίας και της εθνικής ιδεολογίας του ελληνικού κράτους η αμηχανία εμπρός στην πρόκληση του οικονομικού εκσυγχρονισμού, αμηχανία που εκφράστηκε με την τρικυμισμένη πορεία της εκβιομηχάνισης και αποβιομηχάνισης, την αργή εμφάνιση της αστικής τάξης και τον εν γένει «δύσμορφο» ελληνικό καπιταλισμό.

Γνωστικά αντικείμενα:

  • Κοινωνική Ιστορία της εργασίας
  • Οικονομική Ιστορία

Μαθησιακά αποτελέσματα:

Με την ολοκλήρωση της ενότητας  οι φοιτητές και φοιτήτριες πρέπει να είναι σε θέση

  • Να αναγνωρίζουν και να κατανοούν γενικά τις βασικές ιδιομορφίες του ελληνικού παραδείγματος: οι μετασχηματισμοί της ελληνικής κοινωνίας από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα συντελούνται στα πλαίσια της δύσκολης συνάντησης της εθνικής ιδεολογίας με τους οικονομικούς εκσυγχρονισμούς, μια συνάντηση που οδήγησε στην άνιση εκβιομηχάνιση και καπιταλιστική ανάπτυξη, την αργή συγκρότηση της ελληνικής αστικής τάξης και τις μακρόχρονες αντιστάσεις των παραδοσιακών κοινωνικών και οικονομικών δομών.
  • Πιο συγκεκριμένα, να αναλύουν τις επί μέρους κοινωνικές και πολιτικές τομές:
    • τις αλλαγές στη δημογραφική σύνθεση των ελληνικών πληθυσμών
    • τη διαμόρφωση ηγετικών στρωμάτων και ομάδων (επιχειρηματικών, πολιτικών),
    • τη συγκρότηση της ελληνικής εργατικής τάξης
    • την ανάδυση μιας μεσαίας αστικής τάξης, που θα επηρεάσει τις πολιτικές και ιδεολογικές εξελίξεις κυρίως από τις αρχές του 20ού αιώνα
    • την εγκαθίδρυση εκπαιδευτικών μηχανισμών και τον ρόλο τους στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα
    • τον ρόλο, τέλος, του γυναικείου κινήματος και της συγκρότησης μιας φεμινιστικής συνείδησης στους παραπάνω μετασχηματισμούς 
  • Να διακρίνουν και να ερμηνεύουν δομικά και εν πολλοίς άλυτα προβλήματα τόσο της ελληνικής υπαίθρου όσο και του αστικού χώρου, όπως:
    • την αποδιάρθρωση και παρακμή του αγροτικού χώρου και των παραδοσιακών μηχανισμών παραγωγής και κοινωνικής αναπαραγωγής
    • την αγροτική μετανάστευση
    • το προσφυγικό ζήτημα
    • το εργατικό ζήτημα 
    • τα πολιτικά πελατειακά δίκτυα
    • τα μακρόχρονα κοινωνικά ζητήματα που άφησε η περίοδος της Κατοχής και του Εμφυλίου

 

Αξιολόγηση φοιτητριών/τών: Εκπόνηση γραπτών εργασιών κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού εξαμήνου με συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 40%. Τελική Γραπτή Εργασία, ο βαθμός της οποίας συμμετέχει στη διαμόρφωση του τελικού βαθμού της Θ.Ε. κατά 60%. Για περαιτέρω πληροφορίες μεταβείτε στον Οδηγό Σπουδών του ΕΑΠ.

Προαπαιτούμενα: Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα γι’ αυτή τη Θ.Ε..

Μέθοδος Διδασκαλίας: εξ αποστάσεως με χρήση της Πλατφόρμας Τηλε-εκπαίδευσης του ΕΑΠ και διεξαγωγή Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων (τηλε-ΟΣΣ).

ΣΕΙ ΔΕ Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία

Κωδικός ΘΕ: ΣΕΙ ΔΕ
Πιστωτικές Μονάδες ECTS: 15
Τύπος της ΘΕ: Υποχρεωτική
Εξάμηνο στο οποίο προσφέρεται: Τέταρτο (4ο)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Περίγραμμα ΘΕ

Γενική Περιγραφή: Η ΜΔΕ αποσκοπεί να δώσει την ευκαιρία στον φοιτητή/τρια να αναπτύξει σε πιο συστηματικό επίπεδο τις γνώσεις και δεξιότητες που απέκτησε κατά τη φοίτησή του, καθώς και να επεκτείνει τη δραστηριότητά του και στο ερευνητικό πεδίο. Η έκταση της ΜΔΕ ορίζεται από 13.000 έως 15.000 λέξεις, συμπεριλαμβανομένων των σημειώσεων όχι όμως της βιβλιογραφίας, περιεχομένων, πινάκων και επεξηγήσεων ενδεχόμενης εικονογράφησης. Η ΜΔΕ υποστηρίζεται προφορικά ενώπιον τριμελούς επιτροπής που απαρτίζεται από τον επόπτη του/της φοιτητή/τριας και δύο άλλων μελών ΣΕΠ της ΣΕΙ, κατόπιν εισήγησης του Συντονιστή.

Γενικός Κανονισμός Εκπόνησης Μεταπτυχιακών Διπλωματικών Εργασιών σε ΠΜΣ με Θ.Ε. εξαμηνιαίας διάρκειας

Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τις Προδιαγραφές – Χρήσιμο Υλικό για συγγραφή Μεταπτυχιακών Διπλωματικών Εργασιών και ανάρτηση Διπλωματικής Εργασίας στο Αποθετήριο του ΕΑΠ, μπορείτε να μεταβείτε στον Ψηφιακό Χώρο Εκπαίδευσης http://courses.eap.gr και δη στην ενότητα Πρόγραμμα Σπουδών.

Προαπαιτούμενα: Η παρουσίαση της Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας πραγματοποιείται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των Θ.Ε. του Προγράμματος.

 

Υποβολή αιτήσεων

Κάνε εδώ την αίτησή σου για όποιο πρόγραμμα σε ενδιαφέρει!


Κάνε αίτηση
Μετάβαση στο περιεχόμενο