Σύγχρονες τάσεις στην Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση – ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Εισαγωγή στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση: Δομές και Λειτουργία

Ο σκοπός και η υπόσχεση της Ειδικής Αγωγής και εκπαίδευσης (ΕΑΕ). Η ΕΑΕ ως παρέμβαση και διδασκαλία. Ετικετοποίηση και ταξινόμηση. Βελτίωση της συνεργασίας Ειδικής Αγωγής – Γενικής Εκπαίδευσης. Ιστορική αναδρομή στη νομοθεσία σε Ελλάδα και εξωτερικό.O διεπιστημονικός χαρακτήρας της ΕΑΕ. Ο ρόλος του ΕΕΠ και των ειδικών παιδαγωγών.ω

Συμπερίληψη και Διεπιστημονικότητα στην Εκπαίδευση

Συμπερίληψη και ΕΑΕ. Βασικές αρχές και θεωρητικό πλαίσιο. Η διεπιστημονική συνεργασία και άρση του σχολικού-κοινωνικού αποκλεισμού. Κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας, Ο ρόλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ΕΑΕ και οι συνέπειες στις παιδαγωγικές αρχές της συμπερίληψης. Εφαρμογή των αρχών της συμπερίληψης σε Ελλάδα και εξωτερικό. Παράλληλη στήριξη. Διεπιστημονικές εφαρμογές της συμπερίληψης.

Ορισμός και διαφοροδιάγνωση των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών. Γνωστικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά παιδιών και εφήβων με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

Ορισμός-Χαρακτηριστικά. Διάγνωση και αξιολόγηση. Αίτια και συχνότητα εμφάνισης. Ανταπόκριση στην παρέμβαση. Χαρακτηριστικά των μαθησιακών δυσκολιών, Δυσκολίες στις κοινωνικές δεξιότητες. Προβλήματα συμπεριφοράς. Διεπιστημονική θεώρηση των ΜΔ. Νομοθετικό πλαίσιο υποστήριξης των ΜΔ.

Συνιστώσες της αναγνωστικής δεξιότητας και γραπτού λόγου σε παιδιά και εφήβους με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

Χαρακτηριστικά των μαθησιακών δυσκολιών σε σχέση με την ανάγνωση και το γραπτό λόγο. παραδείγματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Προγράμματα παρέμβασης.

Προγράμματα εκπαιδευτικής παρέμβασης σε παιδιά και εφήβους με πολλαπλές αναπηρίες (νοητική αναπηρία, εγκεφαλική παράλυση).

Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, ενισχύσεις περιεχομένου και εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια. Συμβουλές για αρχάριους εκπαιδευτικούς και ΕΕΠ. Εφαρμογές διαφοροποιημένης διδασκαλίας και αξιολόγησης μαθητών/τριών με πολλαπλές αναπηρίες. Καθοδηγούμενες σημειώσεις.

Πολιτικές για την Εκπαίδευση των ΑμεΑ: Λειτουργικές διευθετήσεις και δομικές προσαρμογές.

Η σημασία της πρώιμης παρέμβασης. Ειδική Αγωγή στην πρώιμη παιδική ηλικία. Αναλυτικά προγράμματα και διδασκαλία στην ΕΑΕ. Υπηρεσίες και μοντέλα μετάβασης – Απασχόληση – ΕΕΕΕΚ και Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια. Διεπιστημονική Θεώρηση.

Ενίσχυση γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών σε παιδιά και εφήβους με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.

Παραδείγματα και εφαρμογές σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών. Ο ρόλος της αυτορρυθμιζόμενης μάθησης. Εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια σε : σχολικές τάξεις γενικής εκπαίδευσης και τμήματα ένταξης. Διεπιστημονική θεώρηση.

Διάσπαση προσοχής – υπερκινητικότητα. Αναπτυξιακή διαταραχή του συντονισμού.

Διαγνωστικά κριτήρια για ΔΕΠ-Υ και Αναπτυξιακή διαταραχή του συντονισμού, Διαφοροδιάγνωση, Αιτιολογία, Νευροψυχολογικά χαρακτηριστικά και διαφοροδιάγνωση, Αντιμετώπιση: εκπαιδευτικές, γνωστικο-συμπεριφορικές και ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις, Συμβουλευτική. Διεπιστημονική αντιμετώπιση ΔΕΠ-Υ.Παραδείγματα και εφαρμογές.

Σχέδιο διαφοροποιημένης διδασκαλίας

Εφαρμογή μεθόδων διαφοροποίησης και ευελιξίας για τη διαχείριση των ατομικών διαφορών μέσα σε τάξεις μικτών ικανοτήτων. Σχεδιασμός διαφοροποιημένης διδασκαλίας και μορφές συνδιδασκαλίας. Παρουσίαση καλών πρακτικών. Διεπιστημονική θεώρηση.

Εκπαίδευση παιδιών με νοητική αναπηρία

Βασικά ερωτήματα και παρουσίαση του τρόπου εργασίας του εκπαιδευτικού. Ορισμοί της Αμερικανικής Εταιρίας Νοητικής και Αναπτυξιακής Καθυστέρησης και IDEA. Εντοπισμός και αξιολόγηση. Χαρακτηριστικά, γνωρίσματα και λειτουργίες. Αίτια και πρόληψη. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, στόχοι και εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια. Η αναπτυξιακή Προσέγγιση του Zigler. Κοινωνικές δεξιότητες παιδιών με νοητική αναπηρία. Συνεργασία ειδικών παιδαγωγών-ΕΕΠ.

Συμβουλευτική γονέων και παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Υποστήριξη της εμπλοκής της οικογένειας. Κατανοώντας τις οικογένειες των παιδιών με αναπηρίες. Ανάπτυξη και διατήρηση της συνεργασίας. Κατανόηση και σεβασμός των πολιτισμικών διαφορών. Μέθοδοι επικοινωνίας σχολείου-οικογένειας. Άλλες μορφές γονεικής εμπλοκής. Συμβουλευτική Παιδαγωγική και διεπιστημονική θεώρηση στις σχέσεις σχολείου-οικογένειας παιδιού με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες.

Εκπαίδευση ατόμων με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές

Διαγνωστικά κριτήρια για παιδιά και εφήβους με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού. Διαφοροδιάγνωση, Επιδημιολογικά στοιχεία, Αιτιολογία, Νευροψυχολογικά χαρακτηριστικά και συμπτωματολογία, Αντιμετώπιση: εκπαιδευτικές, γνωστικο-συμπεριφορικές, ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις και μοντέλα εναλλακτικής επικοινωνίας, Συμβουλευτική. Προγράμματα παρέμβασης-Βασικές αρχές. Διεπιστημονική Θέωρηση. Ο ρόλος των ειδικών παιδαγωγών και του ΕΕΠ.

Προβλήματα ενδοσχολικής βίας- Πρόληψη και προτάσεις παρέμβασης

Εννοιολογική προσέγγιση, θεωρητική προσέγγιση της επιθετικότητας, Αιτιολογία του σχολικού εκφοβισμού/θυματοποίησης. Επιπτώσεις, Καλές πρακτικές επίλυσης συγκρούσεων και προτάσεις ευαισθητοποίησης. Παρουσίαση προγραμμάτων σχολικής διαμεσολάβησης. Διεπιστημονική Θεώρηση. Δράσεις σύμπλευσης σχολείου-οικογένεις.

Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα ακοής

Ορισμοί. Χαρακτηριστικά και συχνότητα εμφάνισης. Τύποι και αίτια της βαρηκοΐας/κώφωσης. Εντοπισμός και αξιολόγηση. Τεχνολογία και υποστήριξη. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια. Συμβουλές για αρχάριους εκπαιδευτικούς. Δίγλωσση ειδική αγωγή και εκπαίδευση. Ο ρόλος των ειδικών παιδαγωγών και του ΕΕΠ στην αντιμετώπιση και ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη των ατόμων με προβλήματα ακοής.

Εκπαίδευση παιδιών με προβλήματα λόγου, ομιλίας

Ορισμοί. Χαρακτηριστικά και συχνότητα εμφάνισης. Τύποι και αίτια. Εντοπισμός και αξιολόγηση. Τεχνολογία και υποστήριξη. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια. Συμβουλές για αρχάριους εκπαιδευτικούς. Ο ρόλος των ειδικών παιδαγωγών και του ΕΕΠ στην αντιμετώπιση και ψυχοπαιδαγωγική υποστήριξη των ατόμων με προβλήματα λόγου, ομιλίας.

Προβλήματα παιδιών με ζητήματα όρασης/τύφλωση. Παρουσίαση Braille.

Ορισμοί. Χαρακτηριστικά και συχνότητα εμφάνισης. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και ειδικές προσαρμογές για μαθητές με τύφλωση-μερική όραση. Προτεραιότητες του διευρυμένου Αναλυτικού Προγράμματος. Εισαγωγή στην μέθοδο Braille. Διεπιστημονική αντιμετώπιση της τύφλωσης. Δράσεις υποστήριξης. Προγράμματα προσανατολισμού και κινητικότητας. Διεπιστημονική αντιμετώπιση.

Διαχείριση προκλητικών συμπεριφορών σε παιδιά με νευροαναπτυξιακές διαταραχές

Μοντέλα παρέμβασης για τη καλύτερη διαχείριση των δύσκολων/προκλητικών συμπεριφορών των ατόμων με νευροαναπτυξιακές διαταραχές. Παρουσίαση στρατηγικών επικοινωνίας για φροντιστές και ΕΕΠ. Χρήση γνωστικο-συμπεριφορικών παρεμβάσεων. Καλές πρακτικές. Συμβουλευτική.

Εκπαίδευση χαρισματικών και προικισμένων παιδιών

Βασικά ερωτήματα, ορισμοί και χαρακτηριστικά. Συχνότητα εμφάνισης, εντοπισμός και αξιολόγηση. Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις με σκοπούς, στόχους του ΑΠ. Διδακτικά μοντέλα και μέθοδοι. Εναλλακτικά εκπαιδευτικά πλαίσια και ομαδοποίηση βάσει ικανοτήτων. O ρόλος της δημιουργικότητας. Νομοθετικό πλαίσιο και προγράμματα παρέμβασης στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διεπιστημονική θεώρηση.

Ειδική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Μετάβαση στην αγορά εργασίας

Επισκόπηση των συστημάτων ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης που λειτουργούν στην Ελλάδα. Επίσης, παρουσιάζονται μοντέλα ανάπτυξης επαγγελματικής συμβουλευτικής, αξιολόγησης επαγγελματικών δεξιοτήτων και πλαίσια επαγγελματικής ένταξης.

Εργασία στην ΕΑΕ

Δημιουργία πλάνου μαθήματος για τους παιδαγωγούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Ή βιωματικής δράσης (για κοινωνικούς λειτουργούς /ψυχολόγους/κοινωνιολόγους, λογοθεραπευτές κ.α.) (με χρήση γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών) για παιδιά/εφήβους με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες ή νοητική αναπηρία ή ΔΕΠ—Υ ή ΔΑΦ στο γνωστικό αντικείμενο του ενδιαφέροντος και των πτυχιακών σπουδών σας) (αξιολογήσιμη τελικό παραδοτέο γραπτή εργασία σε ποσοστό 30% της τελικής βαθμολογίας) Ή βιβλιογραφικής ανασκόπησης σε θέμα της ΕΑΕ. Οι εργασίες περιλαμβάνουν θεωρητικό πλαίσιο, βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους και αξιολόγηση Ή πλαίσιο ανασκόπησης σε θέματα ΕΑΕ. Οι εργασίες θα είναι μικρής έκτασης από 2.500 μέχρι 3.500 λέξεις (θα περιλαμβάνονται και σχετικές δραστηριότητες) μαζί με τη βιβλιογραφία (Times New Roman 12’, 1,5 διάστιχο) και θα συνοδεύονται από μικρή (5-8) βιβλιογραφικές παραπομπές. Για προτεινόμενη βιβλιογραφία και ηλεκτρονικές πηγές οι επιμορφούμενοι/ες συμβουλεύονται το προσχέδιο διδασκαλίας, το υλικό των παρουσιάσεων, το βιβλίο και τις βάσεις δεδομένων του Πανεπιστημίου, άλλα βιβλία και το διαδίκτυο, καθώς και τα αντίστοιχα σχολικά εγχειρίδια και αναλυτικά προγράμματα.